MAANSADII DABA-TAXAN ABWAAN GAARIYE !!!!!!

Maansadii DABA-TAXAN iyo Macallin Gaarriye: “...Markaad hebel duqaysaa, Reer hebel damqanayaan...”



Tixdan oo magaceedu yahaay “Daba-taxan” waxa halabuuray Macallinkii iyo Maansayahankii Soomaaliyeed ee Maxamed Xaashi Dhamac “Gaarriye”, Allaah naxariistii

janno ha ugu deeqo e. “Daba-taxan” waxay ka mid tahay maansooyinka ugu caansan ee badweyntii maanseed ee halabuur Maxamed Xaashi Dhamac. Waxay soo baxday 5/1/1997.

Buugga Hagarlaawe ee suugaanta Abwaan Gaarriye oo aan tixdan ka soo xigtay waxa uu ina odhanayaa:

“Dagaalkii sokeeye ee uu Abwaanku ka digayey, wixii uu sheegay iyo wax ka sii daran ayaa dhacay; afkii baa hadal daayey. Burco, Berbera iyo Hargeysa ayaa dagaal sokeeye ka dhacay. Wakhtigaas dagaalku dhacay wuxuu Abwaanku ku maqnaa Afrikada Galbeed. Kuwii uu ka digayey ee danta gaarka ah lahaa ayaa dagaalkii horkacay. Dadkii ayaa dabka la saaray oo wixii looga digayey ayaa ku dhacay. Dabadeedna nabadayn iyo in la dhex galo ayaa bilaabmay. Mar haddii abwaanka ergonimadiisii dheg loo jalaqsiin waayey, dabkii uu ka digayeyna lagu dhacay, wuxuu bilaabay bal inuu nabadeeyo, dabadeedna wuxuu tiriyey tixdan hoose ee Dabataxan. Sida ka muuqata magaca tixdana waxa abwaanku ina tusaalaynayaa in dhibku weligiiba soo taxnaa.

Waxay la hadlaysaa shacabka oo leedahay hebel iyo reer hebel mushkiladdu ma taagna, ee wax ma noqonnaa mise dib baynnu u noqonnaa?”

Wuxuuna ku bilaabay sidan:

Haddaan gabay dan uga baxo

Ama dhaafo dooyada

Dacar igu hulaaqdiyo

Qalin-daar ma waayee

Maantana Abdeeqow,

Wax i “dubuq” yidhaa jira.

Duulka aan u naqayana

Dhedaa saaran lagu dedey.

Dabbaalnimana kama aha

Dagan maahsanaantiyo

Wixii laga dagaallamay

Wax u dooriyaan jirin.

Anigana dac-gudhantii

Gacmahaygu diirmoo

Weli dowliskaygii

Dirri buu ku dhacayaa.



Dalcadduna ma dheeree

Nimaan kaba dareen qabin

Inuu dayn ka maqan yahay,

Ayaan doono lagu karin.



Wax u diiddan baa jira

Faraskana durduradee

Haddaan talada lagu darin,

Inuu duulimaad galo

Ama orodka deeddamo

Doollaal ha eegina.



Dun baa meel ka xidhan weli

Goldalooladiinnuna

Door bay ku leedahay.



Digdig iyo mutuhis iyo

Dul-ka-xaadis mooyee

Bal si daawo loo helo

Darsa eelka lama odhan.



Danni baana igu jira

Inaan hoosba loo deyin

Sengaa daalay meeshuu

Ka damqaayo heensuhu

Ama dhaqanka dabatadu

Ka dabraaya qarankii

Shalay doolka ugu yimi.



Dillaacuna wuxuu fiday

Markii looga sii daray,

Ee cudur darmaan galay

Laga gubey dameeraha.



Dulucdeedu waxay tahay;

Dawga aada Boorama

Kuma geeyo Daafeed.



Xeerkiyo dastuurkii

Loo dejaana kuma fulo

Ummad aan dabci aqoon.



Anna shalay, Sandoonow!

Dadka maan habaarine

Dayro hore sed kama foga

Deeqna waa u dhowdee,

Dubaax loo kor dhigay ciid

Doqon baan u garan hiil.



Degel ba’ay nin yiil shalay

Oo digo-gub sahansaday

Maantana diyaar u ah

Lama-dego in loo raro

Oo nolol ka deel wadhay

Nin dabiib la leeyahay

Dhiig ku duuli maayee,

Dardartii haddaan dhimay

Wax i daaray baa jira.



Ilmihii dammiin ihi;

Iska daa abwaanoo

Wuxuu diiqad geliyaa

Habartiisii dihatee,

Diiwaannadaydii

Haddaan duubtay yeelkay.



Inaan dararo maantana

Xil baa igu dirqiyayee,

In aan deexdo maan rabin;

Deelley mudduciyoo

Ciddii ay dacweyn layd

Noo ducee la leeyahay.



Inta xadhig la diirtee

Midba derejo leeyahay

Dabar iyo mareeg iyo

Daba-gelis ma noqon karo.

Dulucdeedu waxay tahay;

Mar haddaad is dubateen

Aniguna danjire ahay

Wixii uu ka digay dhacay

Oo duudka laga jabay,

Intii aan ku digan laa

Beelahan dabsaarka ah

Ama ciil is dabi laa,

Dan baan mooday keligay

Inaan dibinta ruugoo

Dibaddaan u suudalay.



Afartaa dheh, “Deelleey!”

Dig siiyee ku soo noqo

Demmenaha warkiisii.



Raggu waa is dili jirey

Dibna wuu u kaban jiray

Duubiguu ka naaftee,

Weli dunida lama arag

Cudur aan dawo lahayn

Doqonniimo mooyee.



Naas dumar mid kee buu

Horraad iyo dambeed yahay

Isku moora duugtee,

Bal hadduu dirkaba yahay,

Wixii dhacay ma daw baa?



Nimaan ul iyo diir nahay

Oo dareen na kala galay

Ama daad na kala xidhay

U dabbaalo mooyee,

Ma dariiq kalaa furan?



Inkastooy dakano timi

Dubka iigu yaal baa

Ii dubaaxinaayoo,

Inuu ii darsanayana

Daah igama saarnoo

Anigaba docdiisii,

Dabayl bayga haysee,

Walaalkay hadduu diday,

Naag duddaa la celiyaa

Amba maan ka daba tago.



Dadka geelba sibir godan

Dembi looma saaree

Nin dembi lihi hadduu jiro

Oo daanta kale yahay

Boqollaal ka daran baan

Aniguba ku dayrree,

“Dibso!” maan idhaahdoo

Dabadhoonka geel iyo

Dabadeed la soo hadho

Dhallintiyo duqaytida

Inta daacaddee badan

Diinaari oo kale.



Dulucdeedu waxay tahay;

Isku duubni baa shalay

Lagu daabay gudintee,

Dhilataye maxaa dan ah?



Afartaa dheh, “Deelleey!”

Dig siiyee ku soo noqo,

Hebellada dulsaarka ah.



Waxa daaf bogsiin kara

Ninkii dooxa eelkee,

Dilka waxa balaysimay

Dulmigii la kowsaday

Calankaa deldelayoo

Qarankuna ku dumay shalay.



Ku darsoo xorriyaddii,

Kooxdii af-duubtay

Keligood u dihintoo,

Lama arag gu’ da’ayoo

Anigiyo doc wadhatada

Dushayada ku hooree,

Durbaduu curtaa baa

Gees loo duwaayoo

Dabadeedna mooyaan

Meel uu ku dacal dhabo.



Dulucdeedu waxay tahay;

Sidii gaalka loo diray

Ragga rag ah daruuraha

Dabayshaa u rimisee,

Xaggayaga dudduuc iyo

Ducashay ku fooshaan.

Wixii dalag ka beermana

Waxa loogu daw galay

Diir aan hanbayn iyo

Ayax daba-ka-yaab qaba

Oo gaws-dambeedyada

Dufankaw basaasiyo

Dalqadooda mooyee

Ninnaba u danaynnayn.

Mana laha dadweynuhu

Daribtays la dhacayaan

Nin sidaa u daya oo,

Duqii qabay islaantaa

Nagu sii dardaaroo

Iyagaa hilbaha duban

Da’ yar oo ku korayee

“Ha loo daysto” lagu yidhi.



Deegaanba awr baa

Ku kor doobinaayoo,

Waxay daawadaan hebel

Lagu yidhi dartiin baa

Duubka loogu xidhayoo,

La yidhaahdo, “Kama-dege”;

Durbaan bay u tumayaan

Intuu dooddiyaayoo

Hadday cidi danqaabtana

Dirir bay ka xigayaan;

Nin daardaari kara ma leh;

Marka uu duryaa baa

Laga daba qufacayaa.



Dadna waa hangoolkii

Maalin cidi dan leedahay,

Dalmarow la tabi jirey.



Maantana deyaankiyo

Digta kuu baxaysaa

Dushayday ku dhacayaan;



Dulin iyo qaniin baa

Igu deeddamaayoo

Dalooshuu is leeyahay

Ninba meesha ugu dagan

Ee dubkayga tuubbada

Degdeg looga sudhan karo.



Mana digigixoodoo

Duumadii qabiilkiyo

Maan-dooriyaa jira

Dedanaha sidayda ah

Damqashada ka bi’iyoo

Diciif loogu talo-galay.

Dulucdeedu waxay tahay;

Halkuu duro qaniinyada

Doolli baa afuufee,

Duurxulkaa igaga kulul

Daannada i gaadhoo,

Cudurdaar waxaa jira

Dakharkaad qabtee hore

Cay kuugu sii dara.



Afartaa dheh, “Deelleey!”

Dig siiyee ku soo noqo

Demmenaha warkiisii



Dadka waxa ka soo dhacay

Duruustii la barayoo,

Daarihii burburay shalay

Waxa maanta kaga daran

Iimaan darnaantiyo

Nabaad-guurka diintiyo

Kaga dhacay damiirkoo

Dal waxaan ku noolahay

Saddexdii dalaaqood

Lagu furay dadnimadii.



Dal waxaan ku noolahay

Runtu arag darraysoo

“Daaddihi!” la yidhi been.



Hadday dunida ceeb tahay

Dus-duskiyo khiyaamadu,

Noo dabeecad weeyaan.



Nin dillaala mooyee,

Degmadaan ku noolahay

Nin “daryeel” yidhaahdaa,

Dulli buu ka qoran yahay.



Hebel laga ducaystiyo

Mana laha nin dooroo

Dayaxii u soo baxa,

Daamur baa la mariyaa.



Mooralkaana laga dilay

Danabyadii u kici laa,

Markii geela loo diray

Ninkii maqasha daayacay.



Ardayguna dedaalkiyo

Dugsigii hadduu gabay

Dilluu meel ka haystaa;

Waxaan daah ka saarrayn

Isagoon diktoor noqon

Inuu derejo tolan karo.

Oo doollar heli karo

Ama dayday noqon karo

Dabalaab ka xoogsada.



Hadday dunidu ceeb tahay

Dulmi loo badheedhaa

Dalkayaga ma libiqsado.



Nin kastoo dakano galay

Qoluu dabada geliyoo

Denbi dhacay mas’uul ma leh.

Markaad hebel duqaysaa,

Reer hebel damqanayaan.



Ninkii dood ka keenana

Dicaayado raqiis iyo

Waxaa lagu didsanayaa

Cid baa kaa dambaysoo,

Ninkii dooxi kara boog

Looma waayo daabaqad

Iyo qaar la daba gala.



Dunbuqayga hayska leh

Waxa loo dudduwayaa

Inuu yoolka dacal maro

Anna waan dhug daranahay.



Ninkii daynka iga qabay

Indhahaan ku deyi laa

Waxa aan u dabayaa

Mid sidayda dulugle ah.



Dab baan huri is leeyahay

Daadna waan ku furayaa

Markaan dami is idhaahdana

Gaas baan ku darayaa.



Daratiyo kud iyo caal

Kala dooro mooyee,

Marna waxa dubuurta ah

Ma idhaa ka digo rogo.



Deggenaanna uma dhalan

Dubbahaygu soo maqan

Lagu sii dareemoo,

Jeer dakharku igu dhaco

Kama sii digniin helo.



Darayana Allaa baday

Xaynta ii dareertoo

Intaan Daawad lala tegin

Uma baran daryeellee

Digdigtaan ku fiicnahay

Markay dhacanto dabadeed

Lagu baadi dooniyo,

Dugayeyda dhiillada.



Belo daaman-qabasho leh

“Daba qabo” nin yidhi baa

Ragna ugu aqoon daran.



Dulucdeedu waxay tahay;

Nacas hadalku kuma duxo

Doobir iyo nasiib badan

Oo shil Eebbe uga digey

Mooday inuu dedaal iyo

Dardartiisa kaga baxay.



Afartaa dheh, “Deelleey!”

Dig siiyee ku soo noqo

Taladii lagaa deday.



Dhabaq dooday baa yidhi:

Damcad lama wadaagee

Dano aan ku qabo baan

Dacarta uga guud baxay.



Anna waxaan ku dabo karay

Nimaad hal isku diiddeen

Dab cas lagama bixiyee

Ku dar talada weligaa

Docaa idin mideeyee.



Sida geel dar loo horay

Iska daba rakaataa

Dimuqraadi lagu yee,

Dermo harag sakaaroo

Isu daysta mooyee

Is dul buuxsha laga wacan.



Cod nimaan ku diri karo

Col haddaan u soo dumo

Waxuun bay u daran tahay

Ka dambaan halkiisii

In la doorto jecelahay.



Nin ku yidhi i daw mari

Duudsiguu tirsanayoo

Laga daaya mooyee

Wixii kaleba doog iyo

Dacar bay ku huriyaan.



Jirka deyrta hooriyo

Dirirrada gu’gii baa

Dunidaw sinnaynoo,

Cadli baa wax doojee

Wax kaloo rag deeqoo

Dadka lagaga eed baxo

Nin u doonay heliwaa.



Markuu buuxay doobigu

Nin danaystey keligii

Markuu daatay kula dhimo

Dhego uma daloolaan.



Nin dariiq xarriiqdaa

Garan kara dayowdee

Dhidarkii ku kacay danab

Doc kastaaba waw toos.



Nin dhegaa dabooshoo

Indhaa duubtay maqal iyo

Ma dareemo muuqaal.



Nin wax diiday oon wadin

Wax kaluu ka door biday

Wuxuu doonayaan jirin.



Degta qaran badh lagu sido

Badhna reerka soo degay

Yahay reerka daba yaal,

Hadduu kaaga jiro damac

Mid horaa ku dumay shalay.



Dulucdeedu waxay tahay;

Intaad Deylo qalataan

Inaad daraar ka maashaan

Dubaaqay ka weyntee,

Dadkaygaw mid soo gala!



Afartaa dheh, “Deelleey!”

Dig siiyee ku soo noqo,

Duulkan soo gadaal baxay.



Shalay daalinkaan riday

Dal baabu xukumayee,

Qaar daaqi xoolaha

Dekeddiyo madaarkii

Iyo dawladnimadii

Sarriftaa ka daba yimi;

Oo sida dawaarlaha

Ninba dhan u dillaacsaday

Degmedii ciddiisoo

Keligii ka diiq yahay,

Dabna wuu ku haystaa

Iyo dayday tababbaran,

Dakhli baa ka soo gala

Deriskana wax kuma falo.



Dhego ma leh war kama dego

Indho ma leh wax lagu dayo

Nabaddana dan kama laha.



Maydna way dul yaallaa

Aan duug is leeyahay;

Inuu igu dilaacana

Haddaan daaho la arkee.



Cudurkuna ka doco weyn

Dallacaad la bixiyiyo

Halka laga dayaayoo,

Dufan-jecel la koriyoo

Ka da’ weyn dhibaatadu

Duro iyo Dhegdheer iyo

Diin baa god goray galay

Goray baa god diin galay

Iska daba wareeggiyo

Hebello isu duur-xula.



Dulucdeedu waxay tahay;

Nin dawee la leeyahay

Denbi uu badh leeyahay,

Xalka doon la leeyahay

Isaguu u daran yoo,

Inuu daaro ma oggola

Daarraanta mililka leh,

Anna dayso ma oggoli

Deebaaqda igu mudan.



Talaa maanta ii daran

Talo duug ka hadhi karo

Oo dalabta lagu saxo.

Talo aan la duri karin

Talo aan dib loo arag

Hebella isu dooddiya

Oo shicibka dala’sada.



Waxaa maanta ii daran

Horta Nabadda doocaan

Nabad loo diyaar yahay;

Nabad diradiraaliyo

Nin dan lihi ku quustaan;

Nabad weysla daallee

Degganaansho lagu helo.



Waxa maanta ii daran

Inaan daaro ololkii

Ragga iga danbeeyaa

Ninba dogob kor dhigi laa.



Waxa maanta ii daran

Qaran haga dadweynaha;

Qaran damal sidiisii

Noo dallaalimeeyoo

Soo taabta darafyada;

Qaran aan dir-sooc jirin

Qaran aan ahayn dulin

Nabad-doonka beeshiyo

Raacatada dulsaar ku ah;

Qaran aan dirsada oo

Anigaysku kay dirin;

Qaran iigu soo dara

Aan iiga sii darin;

Qaran gudaha daafaca

Dibeddana aqoonsi leh.



Isku soo dabaal oo

Waxaan doonayaa qaran

Qaran dhaama kii dumay.



Dulucdeedu waxay tahay;

Diiri waa matoorkii

Dabka laga filaayee

Doorkan waxaan hubsanayaa,

Inuu leeyay daynabo.



Afartaa dheh, “Deelleey!”

Dig siiyee ku soo noqo

Ragga doorashada raba.



Ninka deyrtan maanta ah

U darraystay madaxnimo

Uba diidi maynnee,

Horta mee dadkii iyo

Dalkii uu xukumi laa?



Nin la yidhi na daadihi

Haddii layska dabo galo

Oon doohba cidi odhan

Damac waayi maayee,

Maxaa ii dammaanad ah

Haddaan Dahabo bixiyaba,

Inaan lagu durdurinayn?



Maxaa ii dammaanad ah

Damman wayska huruddaa

Xeerka loo dejinayiyo

Inaan qalinka lagu dagin?



Maxaa ii dammaanad ah

In dastuurka qiil jiro

Markay damacdo lagu furo?



Maxaa ii dammaanad ah

Nin doonaa ha mehershee

Inuu daacad yahayoo

Ajeenda u dahsoonayn?



Maxaa ii dammaanad ah

Qaran dumay inuu yahay

Nin daluun ka bixin kara?



Maxaa ii dammaanad ah

Dabka inuu ka dhigi karo

Dabatadu ka siman tahay?

Ma deggena badweyntuye,



Maxaa ii dammaanad ah

Duufaan hadduu kaco

Inuu doonni noqon karo,

Seebab lagu dabaasho leh?



Calankaan dorraad helay

Dafo igala booddaa

Kula maqan Dagaara e

Ninka doobta ridayaa

Sida haad ma duulaa?



Dulucdeedu waxay tahay;

Midho daray haddaan beri

Duudduub ku liqi jirey

Doorkan waxaan hubsanayaa

Dirxi inuu ku hoos jiro.



Afartaa dheh, “Deelleey!”

Dig siiyee ku soo noqo

Digniintaan ku siin jirey.



Dayo iyo sabeennaha

Daawo kama dhexaysee,

Haddii loogu daw-galay

Inaan dacawga weeraro

Malaa waxa ka door roon

Inaan doqonka eersado

Duunyada ku aamminay.



Ninka daabaddiisii

Duur-joogta aan geyin

U maxlalay dan kama lihi;

Waxsaan dood ka leeyahay,

Dhashooduu dafirayee,

Waxba yuu dirkood-ba’a

Dameeraha ku hiifine,

Geenyaduu ku daray baa

Dihatee ha eersado

Darmaantiisa hebedka ah,

Een daayin abidkeed

Baqal dugul madow oo

Daba-keena mooyee

Da’na aan wax khayr qaba

Hoosteeda laga deyin.



Dulucdeedu waxay tahay;

Ha ka uriso meel daran

Hal diiddani maqaarkee,

Dacarow, waxaa run ah

Hadday riyi dub leedahay

Dabaday ku qarin layd

Dadna barasho uma hadhin!



Maantana deyaankiyo

Ha ka doonnin meel dheer

Digta kuu baxaysee,

Kala-daadsanaantiyo

Habkii duunyo dhaqatada

Iyo kala-dambayntii

Lagu dayan lahaabaa

Isku kay dul haystoo

Jeer oo dad aan helo

Dawladnimada hanan kara,

Daw baan u leeyahay

Inaan dabada giijee,

Kuumaan dardaarwerin

Kuuna dayrin maayee

Wuxuun baan ka digayaa

Inaanu u daruurayn

Cirka aad inuu da’o

Ku ducee i leedahay.



Email: Mohamedmmccc@gmail.com

posted from Bloggeroid

MAANSADII DABA-TAXAN ABWAAN GAARIYE !!!!!!

Maansadii DABA-TAXAN iyo Macallin Gaarriye: “...Markaad hebel duqaysaa, Reer hebel damqanayaan...”



Tixdan oo magaceedu yahaay “Daba-taxan” waxa halabuuray Macallinkii iyo Maansayahankii Soomaaliyeed ee Maxamed Xaashi Dhamac “Gaarriye”, Allaah naxariistii

janno ha ugu deeqo e. “Daba-taxan” waxay ka mid tahay maansooyinka ugu caansan ee badweyntii maanseed ee halabuur Maxamed Xaashi Dhamac. Waxay soo baxday 5/1/1997.

Buugga Hagarlaawe ee suugaanta Abwaan Gaarriye oo aan tixdan ka soo xigtay waxa uu ina odhanayaa:

“Dagaalkii sokeeye ee uu Abwaanku ka digayey, wixii uu sheegay iyo wax ka sii daran ayaa dhacay; afkii baa hadal daayey. Burco, Berbera iyo Hargeysa ayaa dagaal sokeeye ka dhacay. Wakhtigaas dagaalku dhacay wuxuu Abwaanku ku maqnaa Afrikada Galbeed. Kuwii uu ka digayey ee danta gaarka ah lahaa ayaa dagaalkii horkacay. Dadkii ayaa dabka la saaray oo wixii looga digayey ayaa ku dhacay. Dabadeedna nabadayn iyo in la dhex galo ayaa bilaabmay. Mar haddii abwaanka ergonimadiisii dheg loo jalaqsiin waayey, dabkii uu ka digayeyna lagu dhacay, wuxuu bilaabay bal inuu nabadeeyo, dabadeedna wuxuu tiriyey tixdan hoose ee Dabataxan. Sida ka muuqata magaca tixdana waxa abwaanku ina tusaalaynayaa in dhibku weligiiba soo taxnaa.

Waxay la hadlaysaa shacabka oo leedahay hebel iyo reer hebel mushkiladdu ma taagna, ee wax ma noqonnaa mise dib baynnu u noqonnaa?”

Wuxuuna ku bilaabay sidan:

Haddaan gabay dan uga baxo

Ama dhaafo dooyada

Dacar igu hulaaqdiyo

Qalin-daar ma waayee

Maantana Abdeeqow,

Wax i “dubuq” yidhaa jira.

Duulka aan u naqayana

Dhedaa saaran lagu dedey.

Dabbaalnimana kama aha

Dagan maahsanaantiyo

Wixii laga dagaallamay

Wax u dooriyaan jirin.

Anigana dac-gudhantii

Gacmahaygu diirmoo

Weli dowliskaygii

Dirri buu ku dhacayaa.



Dalcadduna ma dheeree

Nimaan kaba dareen qabin

Inuu dayn ka maqan yahay,

Ayaan doono lagu karin.



Wax u diiddan baa jira

Faraskana durduradee

Haddaan talada lagu darin,

Inuu duulimaad galo

Ama orodka deeddamo

Doollaal ha eegina.



Dun baa meel ka xidhan weli

Goldalooladiinnuna

Door bay ku leedahay.



Digdig iyo mutuhis iyo

Dul-ka-xaadis mooyee

Bal si daawo loo helo

Darsa eelka lama odhan.



Danni baana igu jira

Inaan hoosba loo deyin

Sengaa daalay meeshuu

Ka damqaayo heensuhu

Ama dhaqanka dabatadu

Ka dabraaya qarankii

Shalay doolka ugu yimi.



Dillaacuna wuxuu fiday

Markii looga sii daray,

Ee cudur darmaan galay

Laga gubey dameeraha.



Dulucdeedu waxay tahay;

Dawga aada Boorama

Kuma geeyo Daafeed.



Xeerkiyo dastuurkii

Loo dejaana kuma fulo

Ummad aan dabci aqoon.



Anna shalay, Sandoonow!

Dadka maan habaarine

Dayro hore sed kama foga

Deeqna waa u dhowdee,

Dubaax loo kor dhigay ciid

Doqon baan u garan hiil.



Degel ba’ay nin yiil shalay

Oo digo-gub sahansaday

Maantana diyaar u ah

Lama-dego in loo raro

Oo nolol ka deel wadhay

Nin dabiib la leeyahay

Dhiig ku duuli maayee,

Dardartii haddaan dhimay

Wax i daaray baa jira.



Ilmihii dammiin ihi;

Iska daa abwaanoo

Wuxuu diiqad geliyaa

Habartiisii dihatee,

Diiwaannadaydii

Haddaan duubtay yeelkay.



Inaan dararo maantana

Xil baa igu dirqiyayee,

In aan deexdo maan rabin;

Deelley mudduciyoo

Ciddii ay dacweyn layd

Noo ducee la leeyahay.



Inta xadhig la diirtee

Midba derejo leeyahay

Dabar iyo mareeg iyo

Daba-gelis ma noqon karo.

Dulucdeedu waxay tahay;

Mar haddaad is dubateen

Aniguna danjire ahay

Wixii uu ka digay dhacay

Oo duudka laga jabay,

Intii aan ku digan laa

Beelahan dabsaarka ah

Ama ciil is dabi laa,

Dan baan mooday keligay

Inaan dibinta ruugoo

Dibaddaan u suudalay.



Afartaa dheh, “Deelleey!”

Dig siiyee ku soo noqo

Demmenaha warkiisii.



Raggu waa is dili jirey

Dibna wuu u kaban jiray

Duubiguu ka naaftee,

Weli dunida lama arag

Cudur aan dawo lahayn

Doqonniimo mooyee.



Naas dumar mid kee buu

Horraad iyo dambeed yahay

Isku moora duugtee,

Bal hadduu dirkaba yahay,

Wixii dhacay ma daw baa?



Nimaan ul iyo diir nahay

Oo dareen na kala galay

Ama daad na kala xidhay

U dabbaalo mooyee,

Ma dariiq kalaa furan?



Inkastooy dakano timi

Dubka iigu yaal baa

Ii dubaaxinaayoo,

Inuu ii darsanayana

Daah igama saarnoo

Anigaba docdiisii,

Dabayl bayga haysee,

Walaalkay hadduu diday,

Naag duddaa la celiyaa

Amba maan ka daba tago.



Dadka geelba sibir godan

Dembi looma saaree

Nin dembi lihi hadduu jiro

Oo daanta kale yahay

Boqollaal ka daran baan

Aniguba ku dayrree,

“Dibso!” maan idhaahdoo

Dabadhoonka geel iyo

Dabadeed la soo hadho

Dhallintiyo duqaytida

Inta daacaddee badan

Diinaari oo kale.



Dulucdeedu waxay tahay;

Isku duubni baa shalay

Lagu daabay gudintee,

Dhilataye maxaa dan ah?



Afartaa dheh, “Deelleey!”

Dig siiyee ku soo noqo,

Hebellada dulsaarka ah.



Waxa daaf bogsiin kara

Ninkii dooxa eelkee,

Dilka waxa balaysimay

Dulmigii la kowsaday

Calankaa deldelayoo

Qarankuna ku dumay shalay.



Ku darsoo xorriyaddii,

Kooxdii af-duubtay

Keligood u dihintoo,

Lama arag gu’ da’ayoo

Anigiyo doc wadhatada

Dushayada ku hooree,

Durbaduu curtaa baa

Gees loo duwaayoo

Dabadeedna mooyaan

Meel uu ku dacal dhabo.



Dulucdeedu waxay tahay;

Sidii gaalka loo diray

Ragga rag ah daruuraha

Dabayshaa u rimisee,

Xaggayaga dudduuc iyo

Ducashay ku fooshaan.

Wixii dalag ka beermana

Waxa loogu daw galay

Diir aan hanbayn iyo

Ayax daba-ka-yaab qaba

Oo gaws-dambeedyada

Dufankaw basaasiyo

Dalqadooda mooyee

Ninnaba u danaynnayn.

Mana laha dadweynuhu

Daribtays la dhacayaan

Nin sidaa u daya oo,

Duqii qabay islaantaa

Nagu sii dardaaroo

Iyagaa hilbaha duban

Da’ yar oo ku korayee

“Ha loo daysto” lagu yidhi.



Deegaanba awr baa

Ku kor doobinaayoo,

Waxay daawadaan hebel

Lagu yidhi dartiin baa

Duubka loogu xidhayoo,

La yidhaahdo, “Kama-dege”;

Durbaan bay u tumayaan

Intuu dooddiyaayoo

Hadday cidi danqaabtana

Dirir bay ka xigayaan;

Nin daardaari kara ma leh;

Marka uu duryaa baa

Laga daba qufacayaa.



Dadna waa hangoolkii

Maalin cidi dan leedahay,

Dalmarow la tabi jirey.



Maantana deyaankiyo

Digta kuu baxaysaa

Dushayday ku dhacayaan;



Dulin iyo qaniin baa

Igu deeddamaayoo

Dalooshuu is leeyahay

Ninba meesha ugu dagan

Ee dubkayga tuubbada

Degdeg looga sudhan karo.



Mana digigixoodoo

Duumadii qabiilkiyo

Maan-dooriyaa jira

Dedanaha sidayda ah

Damqashada ka bi’iyoo

Diciif loogu talo-galay.

Dulucdeedu waxay tahay;

Halkuu duro qaniinyada

Doolli baa afuufee,

Duurxulkaa igaga kulul

Daannada i gaadhoo,

Cudurdaar waxaa jira

Dakharkaad qabtee hore

Cay kuugu sii dara.



Afartaa dheh, “Deelleey!”

Dig siiyee ku soo noqo

Demmenaha warkiisii



Dadka waxa ka soo dhacay

Duruustii la barayoo,

Daarihii burburay shalay

Waxa maanta kaga daran

Iimaan darnaantiyo

Nabaad-guurka diintiyo

Kaga dhacay damiirkoo

Dal waxaan ku noolahay

Saddexdii dalaaqood

Lagu furay dadnimadii.



Dal waxaan ku noolahay

Runtu arag darraysoo

“Daaddihi!” la yidhi been.



Hadday dunida ceeb tahay

Dus-duskiyo khiyaamadu,

Noo dabeecad weeyaan.



Nin dillaala mooyee,

Degmadaan ku noolahay

Nin “daryeel” yidhaahdaa,

Dulli buu ka qoran yahay.



Hebel laga ducaystiyo

Mana laha nin dooroo

Dayaxii u soo baxa,

Daamur baa la mariyaa.



Mooralkaana laga dilay

Danabyadii u kici laa,

Markii geela loo diray

Ninkii maqasha daayacay.



Ardayguna dedaalkiyo

Dugsigii hadduu gabay

Dilluu meel ka haystaa;

Waxaan daah ka saarrayn

Isagoon diktoor noqon

Inuu derejo tolan karo.

Oo doollar heli karo

Ama dayday noqon karo

Dabalaab ka xoogsada.



Hadday dunidu ceeb tahay

Dulmi loo badheedhaa

Dalkayaga ma libiqsado.



Nin kastoo dakano galay

Qoluu dabada geliyoo

Denbi dhacay mas’uul ma leh.

Markaad hebel duqaysaa,

Reer hebel damqanayaan.



Ninkii dood ka keenana

Dicaayado raqiis iyo

Waxaa lagu didsanayaa

Cid baa kaa dambaysoo,

Ninkii dooxi kara boog

Looma waayo daabaqad

Iyo qaar la daba gala.



Dunbuqayga hayska leh

Waxa loo dudduwayaa

Inuu yoolka dacal maro

Anna waan dhug daranahay.



Ninkii daynka iga qabay

Indhahaan ku deyi laa

Waxa aan u dabayaa

Mid sidayda dulugle ah.



Dab baan huri is leeyahay

Daadna waan ku furayaa

Markaan dami is idhaahdana

Gaas baan ku darayaa.



Daratiyo kud iyo caal

Kala dooro mooyee,

Marna waxa dubuurta ah

Ma idhaa ka digo rogo.



Deggenaanna uma dhalan

Dubbahaygu soo maqan

Lagu sii dareemoo,

Jeer dakharku igu dhaco

Kama sii digniin helo.



Darayana Allaa baday

Xaynta ii dareertoo

Intaan Daawad lala tegin

Uma baran daryeellee

Digdigtaan ku fiicnahay

Markay dhacanto dabadeed

Lagu baadi dooniyo,

Dugayeyda dhiillada.



Belo daaman-qabasho leh

“Daba qabo” nin yidhi baa

Ragna ugu aqoon daran.



Dulucdeedu waxay tahay;

Nacas hadalku kuma duxo

Doobir iyo nasiib badan

Oo shil Eebbe uga digey

Mooday inuu dedaal iyo

Dardartiisa kaga baxay.



Afartaa dheh, “Deelleey!”

Dig siiyee ku soo noqo

Taladii lagaa deday.



Dhabaq dooday baa yidhi:

Damcad lama wadaagee

Dano aan ku qabo baan

Dacarta uga guud baxay.



Anna waxaan ku dabo karay

Nimaad hal isku diiddeen

Dab cas lagama bixiyee

Ku dar talada weligaa

Docaa idin mideeyee.



Sida geel dar loo horay

Iska daba rakaataa

Dimuqraadi lagu yee,

Dermo harag sakaaroo

Isu daysta mooyee

Is dul buuxsha laga wacan.



Cod nimaan ku diri karo

Col haddaan u soo dumo

Waxuun bay u daran tahay

Ka dambaan halkiisii

In la doorto jecelahay.



Nin ku yidhi i daw mari

Duudsiguu tirsanayoo

Laga daaya mooyee

Wixii kaleba doog iyo

Dacar bay ku huriyaan.



Jirka deyrta hooriyo

Dirirrada gu’gii baa

Dunidaw sinnaynoo,

Cadli baa wax doojee

Wax kaloo rag deeqoo

Dadka lagaga eed baxo

Nin u doonay heliwaa.



Markuu buuxay doobigu

Nin danaystey keligii

Markuu daatay kula dhimo

Dhego uma daloolaan.



Nin dariiq xarriiqdaa

Garan kara dayowdee

Dhidarkii ku kacay danab

Doc kastaaba waw toos.



Nin dhegaa dabooshoo

Indhaa duubtay maqal iyo

Ma dareemo muuqaal.



Nin wax diiday oon wadin

Wax kaluu ka door biday

Wuxuu doonayaan jirin.



Degta qaran badh lagu sido

Badhna reerka soo degay

Yahay reerka daba yaal,

Hadduu kaaga jiro damac

Mid horaa ku dumay shalay.



Dulucdeedu waxay tahay;

Intaad Deylo qalataan

Inaad daraar ka maashaan

Dubaaqay ka weyntee,

Dadkaygaw mid soo gala!



Afartaa dheh, “Deelleey!”

Dig siiyee ku soo noqo,

Duulkan soo gadaal baxay.



Shalay daalinkaan riday

Dal baabu xukumayee,

Qaar daaqi xoolaha

Dekeddiyo madaarkii

Iyo dawladnimadii

Sarriftaa ka daba yimi;

Oo sida dawaarlaha

Ninba dhan u dillaacsaday

Degmedii ciddiisoo

Keligii ka diiq yahay,

Dabna wuu ku haystaa

Iyo dayday tababbaran,

Dakhli baa ka soo gala

Deriskana wax kuma falo.



Dhego ma leh war kama dego

Indho ma leh wax lagu dayo

Nabaddana dan kama laha.



Maydna way dul yaallaa

Aan duug is leeyahay;

Inuu igu dilaacana

Haddaan daaho la arkee.



Cudurkuna ka doco weyn

Dallacaad la bixiyiyo

Halka laga dayaayoo,

Dufan-jecel la koriyoo

Ka da’ weyn dhibaatadu

Duro iyo Dhegdheer iyo

Diin baa god goray galay

Goray baa god diin galay

Iska daba wareeggiyo

Hebello isu duur-xula.



Dulucdeedu waxay tahay;

Nin dawee la leeyahay

Denbi uu badh leeyahay,

Xalka doon la leeyahay

Isaguu u daran yoo,

Inuu daaro ma oggola

Daarraanta mililka leh,

Anna dayso ma oggoli

Deebaaqda igu mudan.



Talaa maanta ii daran

Talo duug ka hadhi karo

Oo dalabta lagu saxo.

Talo aan la duri karin

Talo aan dib loo arag

Hebella isu dooddiya

Oo shicibka dala’sada.



Waxaa maanta ii daran

Horta Nabadda doocaan

Nabad loo diyaar yahay;

Nabad diradiraaliyo

Nin dan lihi ku quustaan;

Nabad weysla daallee

Degganaansho lagu helo.



Waxa maanta ii daran

Inaan daaro ololkii

Ragga iga danbeeyaa

Ninba dogob kor dhigi laa.



Waxa maanta ii daran

Qaran haga dadweynaha;

Qaran damal sidiisii

Noo dallaalimeeyoo

Soo taabta darafyada;

Qaran aan dir-sooc jirin

Qaran aan ahayn dulin

Nabad-doonka beeshiyo

Raacatada dulsaar ku ah;

Qaran aan dirsada oo

Anigaysku kay dirin;

Qaran iigu soo dara

Aan iiga sii darin;

Qaran gudaha daafaca

Dibeddana aqoonsi leh.



Isku soo dabaal oo

Waxaan doonayaa qaran

Qaran dhaama kii dumay.



Dulucdeedu waxay tahay;

Diiri waa matoorkii

Dabka laga filaayee

Doorkan waxaan hubsanayaa,

Inuu leeyay daynabo.



Afartaa dheh, “Deelleey!”

Dig siiyee ku soo noqo

Ragga doorashada raba.



Ninka deyrtan maanta ah

U darraystay madaxnimo

Uba diidi maynnee,

Horta mee dadkii iyo

Dalkii uu xukumi laa?



Nin la yidhi na daadihi

Haddii layska dabo galo

Oon doohba cidi odhan

Damac waayi maayee,

Maxaa ii dammaanad ah

Haddaan Dahabo bixiyaba,

Inaan lagu durdurinayn?



Maxaa ii dammaanad ah

Damman wayska huruddaa

Xeerka loo dejinayiyo

Inaan qalinka lagu dagin?



Maxaa ii dammaanad ah

In dastuurka qiil jiro

Markay damacdo lagu furo?



Maxaa ii dammaanad ah

Nin doonaa ha mehershee

Inuu daacad yahayoo

Ajeenda u dahsoonayn?



Maxaa ii dammaanad ah

Qaran dumay inuu yahay

Nin daluun ka bixin kara?



Maxaa ii dammaanad ah

Dabka inuu ka dhigi karo

Dabatadu ka siman tahay?

Ma deggena badweyntuye,



Maxaa ii dammaanad ah

Duufaan hadduu kaco

Inuu doonni noqon karo,

Seebab lagu dabaasho leh?



Calankaan dorraad helay

Dafo igala booddaa

Kula maqan Dagaara e

Ninka doobta ridayaa

Sida haad ma duulaa?



Dulucdeedu waxay tahay;

Midho daray haddaan beri

Duudduub ku liqi jirey

Doorkan waxaan hubsanayaa

Dirxi inuu ku hoos jiro.



Afartaa dheh, “Deelleey!”

Dig siiyee ku soo noqo

Digniintaan ku siin jirey.



Dayo iyo sabeennaha

Daawo kama dhexaysee,

Haddii loogu daw-galay

Inaan dacawga weeraro

Malaa waxa ka door roon

Inaan doqonka eersado

Duunyada ku aamminay.



Ninka daabaddiisii

Duur-joogta aan geyin

U maxlalay dan kama lihi;

Waxsaan dood ka leeyahay,

Dhashooduu dafirayee,

Waxba yuu dirkood-ba’a

Dameeraha ku hiifine,

Geenyaduu ku daray baa

Dihatee ha eersado

Darmaantiisa hebedka ah,

Een daayin abidkeed

Baqal dugul madow oo

Daba-keena mooyee

Da’na aan wax khayr qaba

Hoosteeda laga deyin.



Dulucdeedu waxay tahay;

Ha ka uriso meel daran

Hal diiddani maqaarkee,

Dacarow, waxaa run ah

Hadday riyi dub leedahay

Dabaday ku qarin layd

Dadna barasho uma hadhin!



Maantana deyaankiyo

Ha ka doonnin meel dheer

Digta kuu baxaysee,

Kala-daadsanaantiyo

Habkii duunyo dhaqatada

Iyo kala-dambayntii

Lagu dayan lahaabaa

Isku kay dul haystoo

Jeer oo dad aan helo

Dawladnimada hanan kara,

Daw baan u leeyahay

Inaan dabada giijee,

Kuumaan dardaarwerin

Kuuna dayrin maayee

Wuxuun baan ka digayaa

Inaanu u daruurayn

Cirka aad inuu da’o

Ku ducee i leedahay.



Email: Mohamedmmccc@gmail.com

posted from Bloggeroid

DABAYSHII SIYAASADA!!!!!!!!.

DABAYSHII SIYAASADA


Waxyi iguma soo dego hadana wax ima seegaan.
Sidii aan ka wada weynahaan wax ugu sheegaa.

Wakhti waliba waayiihiisa iyo ma hadhooyinkiisa ayuu wataa illaahayna cidi waxba lama oga sida ay wax noqon doonaan.
Balse falanqayntiisa iyo odoroskiisu inagama madhna anigoo u cuskanaya tiirka maahmaahda somaaliyeed ee gun-dhigeedu yahay (NIMAAN WAXA SOO SOCDA GARANI WAXA JOOGA MA GARTO).

Muranka iyo ged-gedoonka siyaasada Somaliland iyo xisbiyada qaranka ee waagii baryaba qabyada la kowsada waxay ka turjumaysaa bisayl la,aanta ka muuqata hogaanka sadexda xisbi qaran ee Somaliland ka jira sida KULMIYE, WADANI, IYO UCID, majaraha u haya.
kuwaas oo baal maray dariiqa hanashada hogaaminta loo maro, isla markaana la daalaa dhacaya khilaafka iyo muranka dhexdooda ragaadiyay kaas oo nin walba ula muuqda inuu guul ku gaadhayo.
Ka kalena dhabar-jab ku tahay
Balse hadii muranka u dhexeeya hogaanka xisbiga ucid ee qotoma musharaxnimada jamaal cali xussen oo faysal cali waraabe lug kaliya isugu taagay siduu meesha uga saari lahaa musharaxnimada jamaal cali xussen isagoo lugta kalena ku tumaya dhaantada ka socota xisbiga kulmiye sidii gorayadii la sheegayay.
Taas oo u muuqata isbahaysiga dahsoon ee ay ku midaysan yihiin faysal cali waraabe iyo hogaanka xisbiga kulmiye ee muuse biixi cabdi oo u tafa-xaydan sidii jamaal meesha looga saari lahaa si aanu u cidhbo dhawrin cumaamada muuse u hilaabtay noqoshada madaxweynihii bedeli lahaa (SIILAANYO).
Sidoo kale habacsanaanta iyo goosamada uu xisbiga kulmiye u kala jajabay ayaan muuse xisaabta ugu jirin inay saamayn ku keelan karto hanashada hogaanka ee muuse biixi.
Waxa taasna sii dheer isku af-garan waaga ka yimi diiwaan gelinta cod-bixiyayaasha oo sii socda.
Balse aniga aragtidayda gaaban
Hadii aan ku cabiro dabaysha siyaasada ee socotaa dhinac kale ayay ka iman kartaa oo oofta ka qabata nin kasta oo han madaxweyne leh.
Waa hadii wax u sii socdaan siday maanta dabayshu u socoto oo lagu gaadho wakhtigii dalka doorasho xalaali ka qabsoomi lahayd.
Taas oo aan suurto gal ka dhigayn inay doorasho ku qabsoonto mudac mudac ku taagta maanta joogta.
Isla markaana nimaan laga filayn meesha ka soo baxo, waayo hadii xisbiyada tarmayaa aanay qodaxda ka gurin garoonka lagu tartamayo isla markaana la iman nidaam hufan oo heshiis lagu yahay iyagay danbarsanaysaa waayo waxa la yidhi.
KARIS XUN IYADAA WAX KU LA,
xisbiyada mucaaradku ma aqbalayaan korodhsiimo timaada iyo in siilaanyo meesha sii fadhiyo intay iyagu weel u tolayaan talada dalka, sidoo kale madaxweyne siilaanyo waxa ka go,an inuu si sharaf iyo maamuus leh u wareejiyo xilka isla markaana loo noqdo dastuurka dalka si khilaaf looga badbaado.
Kaas oo dhigaya in talada lagu wareejiyo golaha guurtida isla markaana gudoomiyaha golaha guurtidu talada kala wareego madaxweyne siilaanyo isla markaana dalka gaadhsiiyo wakhti ay ku qabsoonto doorasho lagu kalsoon yahay.
Waxaan ku soo gabagabaynayaa faaladaydan mid ka mid Maansooyinkii Abwaan Hadraawi.


 Ceel Walwaaleed


   Wahe dhalashadaadaan
 Farxad waalan gaadhoo
 Weedhkiyo dabaylaha
 Ama weriyahaagii
 Goortaan waraystaa
 Werwer ii dhammaadoo
 Wahab layga qaadoo
 Lugtu weerar mooyee
 Wahsigii illowdoo
 Wadar iga lib-haysaan
 Wiil curad sidiisaan
 Wanan kuu bireeyoo
 Waayeel duceeyaan
 Wacayoo u yeedhee
 Walqashaadii maadaa
 Cunay waaxyaheedii?

 Weger iyo ka waaweyn
 Tani waa ka waasacan
 Hadday ceel Walwaaleed
 Ku go'aan wadaamuhu
 Waan-waani dhacantee
 Wadnahaan farta ku hayaa.

 Inkastaanu weydeyn
 Waranlaha ilaashaa
 Waadaasha xooluhu
 Iyadaa waraabaha
 Wehelkeeda mooddoo
 Woohowda diiddee,
 Waddo halaq nin moog baa
 Waabay ka leefee,
 Wed hadday ka nooshahay
 Waageed ha gaadhoo
 Waxaraha raacdaan
 Wakhti kuugu simayee
 Goormaad wadaadkiyo
 Weliyada sidoodii
 Ii waaninaysaa
 Wacdi ii furaysaa
 Werdi ii rogeysaa

 Weger iyo ka waaweyn
 Tani waa ka waasacan
 Hadday ceel Walwaaleed
 Ku go'aan wadaamuhu
 Waan-waani dhacantee
 Wadnahaan farta ku hayaa.

 Isla-weyn qabkeedaa
 Wiyil aan jaraysnayn
 Ugu wadha maqaarkoo
 Lugta webi u geliyee,
 Haddaan weel gun laga tolin
 Waayaha adduunyada
 Xog-ogaal la weydiin
 Ruuxii gu'kaa weyn
 Lagu odhan wax ii sheeg
 Taladaadu wiilooy
 Dalab waayi maysoo
 Qofna waari maayee
 Mudanaha walaalkaa
 Haddii weerar lagu dilo
 Isha lalama waabtee
 Weerkiyo baroorta
 Dadka lala wadaagaa.

 Weger iyo ka waaweyn
 Tani waa ka waasacan
 Hadday ceel Walwaaleed
 Ku go'aan wadaamuhu
 Waan-waani dhacantee
 Wadnahaan farta ku hayaa.



W/Q. Mohamed mahad muhumed good

DABAYSHII SIYAASADA!!!!!!!!.

DABAYSHII SIYAASADA


Waxyi iguma soo dego hadana wax ima seegaan.
Sidii aan ka wada weynahaan wax ugu sheegaa.

Wakhti waliba waayiihiisa iyo ma hadhooyinkiisa ayuu wataa illaahayna cidi waxba lama oga sida ay wax noqon doonaan.
Balse falanqayntiisa iyo odoroskiisu inagama madhna anigoo u cuskanaya tiirka maahmaahda somaaliyeed ee gun-dhigeedu yahay (NIMAAN WAXA SOO SOCDA GARANI WAXA JOOGA MA GARTO).

Muranka iyo ged-gedoonka siyaasada Somaliland iyo xisbiyada qaranka ee waagii baryaba qabyada la kowsada waxay ka turjumaysaa bisayl la,aanta ka muuqata hogaanka sadexda xisbi qaran ee Somaliland ka jira sida KULMIYE, WADANI, IYO UCID, majaraha u haya.
kuwaas oo baal maray dariiqa hanashada hogaaminta loo maro, isla markaana la daalaa dhacaya khilaafka iyo muranka dhexdooda ragaadiyay kaas oo nin walba ula muuqda inuu guul ku gaadhayo.
Ka kalena dhabar-jab ku tahay
Balse hadii muranka u dhexeeya hogaanka xisbiga ucid ee qotoma musharaxnimada jamaal cali xussen oo faysal cali waraabe lug kaliya isugu taagay siduu meesha uga saari lahaa musharaxnimada jamaal cali xussen isagoo lugta kalena ku tumaya dhaantada ka socota xisbiga kulmiye sidii gorayadii la sheegayay.
Taas oo u muuqata isbahaysiga dahsoon ee ay ku midaysan yihiin faysal cali waraabe iyo hogaanka xisbiga kulmiye ee muuse biixi cabdi oo u tafa-xaydan sidii jamaal meesha looga saari lahaa si aanu u cidhbo dhawrin cumaamada muuse u hilaabtay noqoshada madaxweynihii bedeli lahaa (SIILAANYO).
Sidoo kale habacsanaanta iyo goosamada uu xisbiga kulmiye u kala jajabay ayaan muuse xisaabta ugu jirin inay saamayn ku keelan karto hanashada hogaanka ee muuse biixi.
Waxa taasna sii dheer isku af-garan waaga ka yimi diiwaan gelinta cod-bixiyayaasha oo sii socda.
Balse aniga aragtidayda gaaban
Hadii aan ku cabiro dabaysha siyaasada ee socotaa dhinac kale ayay ka iman kartaa oo oofta ka qabata nin kasta oo han madaxweyne leh.
Waa hadii wax u sii socdaan siday maanta dabayshu u socoto oo lagu gaadho wakhtigii dalka doorasho xalaali ka qabsoomi lahayd.
Taas oo aan suurto gal ka dhigayn inay doorasho ku qabsoonto mudac mudac ku taagta maanta joogta.
Isla markaana nimaan laga filayn meesha ka soo baxo, waayo hadii xisbiyada tarmayaa aanay qodaxda ka gurin garoonka lagu tartamayo isla markaana la iman nidaam hufan oo heshiis lagu yahay iyagay danbarsanaysaa waayo waxa la yidhi.
KARIS XUN IYADAA WAX KU LA,
xisbiyada mucaaradku ma aqbalayaan korodhsiimo timaada iyo in siilaanyo meesha sii fadhiyo intay iyagu weel u tolayaan talada dalka, sidoo kale madaxweyne siilaanyo waxa ka go,an inuu si sharaf iyo maamuus leh u wareejiyo xilka isla markaana loo noqdo dastuurka dalka si khilaaf looga badbaado.
Kaas oo dhigaya in talada lagu wareejiyo golaha guurtida isla markaana gudoomiyaha golaha guurtidu talada kala wareego madaxweyne siilaanyo isla markaana dalka gaadhsiiyo wakhti ay ku qabsoonto doorasho lagu kalsoon yahay.
Waxaan ku soo gabagabaynayaa faaladaydan mid ka mid Maansooyinkii Abwaan Hadraawi.


 Ceel Walwaaleed


   Wahe dhalashadaadaan
 Farxad waalan gaadhoo
 Weedhkiyo dabaylaha
 Ama weriyahaagii
 Goortaan waraystaa
 Werwer ii dhammaadoo
 Wahab layga qaadoo
 Lugtu weerar mooyee
 Wahsigii illowdoo
 Wadar iga lib-haysaan
 Wiil curad sidiisaan
 Wanan kuu bireeyoo
 Waayeel duceeyaan
 Wacayoo u yeedhee
 Walqashaadii maadaa
 Cunay waaxyaheedii?

 Weger iyo ka waaweyn
 Tani waa ka waasacan
 Hadday ceel Walwaaleed
 Ku go'aan wadaamuhu
 Waan-waani dhacantee
 Wadnahaan farta ku hayaa.

 Inkastaanu weydeyn
 Waranlaha ilaashaa
 Waadaasha xooluhu
 Iyadaa waraabaha
 Wehelkeeda mooddoo
 Woohowda diiddee,
 Waddo halaq nin moog baa
 Waabay ka leefee,
 Wed hadday ka nooshahay
 Waageed ha gaadhoo
 Waxaraha raacdaan
 Wakhti kuugu simayee
 Goormaad wadaadkiyo
 Weliyada sidoodii
 Ii waaninaysaa
 Wacdi ii furaysaa
 Werdi ii rogeysaa

 Weger iyo ka waaweyn
 Tani waa ka waasacan
 Hadday ceel Walwaaleed
 Ku go'aan wadaamuhu
 Waan-waani dhacantee
 Wadnahaan farta ku hayaa.

 Isla-weyn qabkeedaa
 Wiyil aan jaraysnayn
 Ugu wadha maqaarkoo
 Lugta webi u geliyee,
 Haddaan weel gun laga tolin
 Waayaha adduunyada
 Xog-ogaal la weydiin
 Ruuxii gu'kaa weyn
 Lagu odhan wax ii sheeg
 Taladaadu wiilooy
 Dalab waayi maysoo
 Qofna waari maayee
 Mudanaha walaalkaa
 Haddii weerar lagu dilo
 Isha lalama waabtee
 Weerkiyo baroorta
 Dadka lala wadaagaa.

 Weger iyo ka waaweyn
 Tani waa ka waasacan
 Hadday ceel Walwaaleed
 Ku go'aan wadaamuhu
 Waan-waani dhacantee
 Wadnahaan farta ku hayaa.



W/Q. Mohamed mahad muhumed good

Somaliland waxay khasaare ka joogtaa 16 sano ka dib qaadashada nidaamka xisbiyada badan

Dalka Jamhuuriyadda Somaliland, ayaa khasaare aan la mahadin ka jooga hirgalintii qaadashada nidaamka Axsaabta Siyaasiga ah,
sannadkii 2001 ayay ahayd markii dalka lagaga dhawaaqay labadii urur Siyaasadeed ee ugu horeeyay, kuwaas oo kala ahaa UDUB iyo UCID, iyadoo doorashooyinkii degaanka ee dhacay December 2002, ay ku soo baxeen Saddex Xisbi Qaran oo kala ahaa, UDIB, UCID iyo KULMIYE. Toban sanno kadib sannadii 2012, ayaa markale dib loo furay ururadii siyaasadeed, iyadoo ay Xisbiyo Qaran u soo gudbeen KULMIYE, UCID iyo WADANI.



Nidaamka Axsaabta oo ay ahayd in Qabyaalada lagaga guuro waxay noqdeen qaar iyagu sii naaxiya habkii Qabaliga ahaa, waxaana Xisbinimadii ka xoog roonaaday qabiilkii. Ma jiro qorshe hufan oo barnaamijyo siyaasadeed oo lagu kala xusho, oo ay ummadda u soo bandhigaan, qorshaha kaliya ee ay tageerayaasha ku raadsadaana waa dariiqooyinka kala duwan ee qabiilada beeluhu ku dhisan yihiin.

Tacab khasaarka intaas leeg ee bulshadii kaga dhacay Axsaabta waxaa u sii raacay Khilafaadka iyo Muranada joogta u noqday horjogayaasha Xisbiyada, murug kasta oo ku yimaada Xisbiyada dalka ka jira kuma laabtaan shuruucda u taala ama u dajisan, balse waxay kula soo noqdaan bulshadii hungadu ku dhacay ee hore ugu khasaartay.

Geesta kale Axsaabta Somaliland waxay dhammaantood ka simanyihiin samaysa-shada xeerar qurux badan oo lagu daabaco bugaag, balse nasiib darro aan laga fulin hal qodob.

Somaliland waxay khasaare ka joogtaa 16 sano ka dib qaadashada nidaamka xisbiyada badan

Dalka Jamhuuriyadda Somaliland, ayaa khasaare aan la mahadin ka jooga hirgalintii qaadashada nidaamka Axsaabta Siyaasiga ah,
sannadkii 2001 ayay ahayd markii dalka lagaga dhawaaqay labadii urur Siyaasadeed ee ugu horeeyay, kuwaas oo kala ahaa UDUB iyo UCID, iyadoo doorashooyinkii degaanka ee dhacay December 2002, ay ku soo baxeen Saddex Xisbi Qaran oo kala ahaa, UDIB, UCID iyo KULMIYE. Toban sanno kadib sannadii 2012, ayaa markale dib loo furay ururadii siyaasadeed, iyadoo ay Xisbiyo Qaran u soo gudbeen KULMIYE, UCID iyo WADANI.



Nidaamka Axsaabta oo ay ahayd in Qabyaalada lagaga guuro waxay noqdeen qaar iyagu sii naaxiya habkii Qabaliga ahaa, waxaana Xisbinimadii ka xoog roonaaday qabiilkii. Ma jiro qorshe hufan oo barnaamijyo siyaasadeed oo lagu kala xusho, oo ay ummadda u soo bandhigaan, qorshaha kaliya ee ay tageerayaasha ku raadsadaana waa dariiqooyinka kala duwan ee qabiilada beeluhu ku dhisan yihiin.

Tacab khasaarka intaas leeg ee bulshadii kaga dhacay Axsaabta waxaa u sii raacay Khilafaadka iyo Muranada joogta u noqday horjogayaasha Xisbiyada, murug kasta oo ku yimaada Xisbiyada dalka ka jira kuma laabtaan shuruucda u taala ama u dajisan, balse waxay kula soo noqdaan bulshadii hungadu ku dhacay ee hore ugu khasaartay.

Geesta kale Axsaabta Somaliland waxay dhammaantood ka simanyihiin samaysa-shada xeerar qurux badan oo lagu daabaco bugaag, balse nasiib darro aan laga fulin hal qodob.

MAANTA DAWLADNIMADII DULINKAA KU DEGAY IYO DUFAN RAAC WARKII DAA!!!!

#Dalka wada jirkiisiyo
#Isku duubnidiisaba
#Nin qabiil ka doortoow
#Danta Qaranku leeyahay
#Ninka dabada saaree
#Dibnaha wuxuu ka leeyahay
#Uurkiisu diidoow    
#Isha kii dabaayoow
#Wixii kuu dahsoonaa
#In kastood dad leedahay
#Dadku yay dareemine
#Diiradoodu qabatoo
#Dibaday ka muuqdaan
#Si kastoo nin dalab lihi
#Xarago u daro iyo
# Kala durug sanaantuye
# In kastoo dadweynuhu
#Hadba hoos u deyayaan
#Kii dabiibi laa iyo
#Dawo kii ka noqon laa
#Doog horoo dishootiyo
#Nabarada damqanayaba

 #Waxa kaaga sii daran
#Kolba dawladnimadii
#Dulinkaa ku degay iyo
#Dufan Raaca loo diray
#Sidii Ruux dabiiboo
#U damqada dadkiisoo
#Inay duul walaalo ah
#Degel qudha wadaagiyo
#Deris wada ahaadaan
#Jecel dawladnimadoo
#Daawadeey Hashoodii
#Daluuntay ku dalaq tidhi
#Diihaalkii soo maray
#Diric iyo Nin Geesiya
#Ama Danabadoodii
#Lagu duugay ciidiyo
#Ilawshiiya diiftii
#Tusi lahaa dariiqii
#Ma se daaranee garo
#Daliilkay ku xulan lahayd
#Damal la hadhsan dooniyo
#Mid kaloo gediisoo
#Gabaaraydu degan tahay
# Dulin loogu daw galiyo
#Hadh-dacaar inuu jiro
#Daalku kaaga duuline.
 
#Doc kastaba ka deyayoo
#Daacad bay u daleeyeen
#Duqa loo cumaamaday
#Ducay ugu yabooheen
#Inay Dalawadoodaa
#Wada Daajiyaanoo
#Daranyada u diidaan
#Markay Doorkan maanta
#Darareen Danbeedadu
#Inay Duulkan Deeqdoo
#Danbarkeeda wada dhamo
#Daacadoow ka deyayee
#Dadku si uma helin
#Duqda Caanaheedii.

#Kuwa Duhur dharaareed
#Daasada ku Maaloo
#Diifi Ay Raagtiyo
#Dalqa weynayaalbaa
#Ka Durduurtay Kaligood
#Miyaan Ruux Damiir loo
#U Damqada Dadkiisiyo
#Dalkan loo Heshiiyoo
#Sida duulkanoo kale
#Door moodin xumahoo
#Sama door-bidaa jirin
#Durbaankaa qabiilkee
#Dadku maanta daba-galay
#Midaan loogu daw gelin
#Danta qaranku daankiyo
#Dubaaqiisa jiiftiyo
#Damal hadhsadaa hadhin

#Waxa Daacadnimadii
#Ku darsoo dadnimadii
#Diley baan la duubnee
#Sowtan laysu Daba maray
#Danyartiyo Agoomuhu
#Duunyaday Lahaayeen
#Dantii guud maxaa hadhay
#Ama Daar la sheegoo
#Degelkani lahaan jiray
#Hada Daaradii Eeg
#Dadwaynuhu Lahaayeen
#Miyaa duug danbeeyaa
#Dooxii baa la marayaa
#Sowtaa loo dabeeyee
#Nin Qabiil Dugaashay
#Deyr weyn ku meersaday
#Ninka Maal dad leeyahay
#Iska soo dareersaday
#Sharci kaa dabaaloo
#Kaaga dhiciya duunyada
#Isna Laba dible u xidha
#Dib u Raaca doodana
#Hadaan looba doonayn
#Markaan kaligay dayday
#Waxaan Daal ka door-biday
#Kolkii loo kitaab deyay
#Waxaan looga Daba tegin
#Dalka Nimaan u doortaa
#Isna doorkan maantaa
#Haday Degel banaaniyo
#Ku danyare dhex jiifiyo
#Kuwa duug ah noqotaba
#dantii guud dhamaanteed
#Ugu Duugay Qalinoo
#Ninkaan Dabagalkiisii
#Diiradaydu Haysee
#Dadka uga digaayaa
#Iyaba wey ii danbaysaye
#Digreetaabo haystaa
#Dabadeed la hadal show

#Digreeta yahay gudaysee
#Xarfaha laysu daba dhigay
#Dadkaad wada damqaysaa
#Dalacsiisay qaar kale
#Midna didibso kow tidhi
#Marna Aas ku tidhi
#Gudi saartay Heer qaran
#Doodaadu badataye

#Maxaad daw u leedahay?

#Marna dawlad hoosiyo
#Shaqo maayir loo diray
#Iyo Daarad bixinteed
#Ma hadaad Daf soo tidhi
#Hada dawladnimadoo
#Kaa daahan maahee
#Danta qaranku leeyood
#U dadaabo xidhantiyo
#Daacadnimana maahee
#Dan kalaad ka damacdoo
#Duul urursanaadiyo
#Midnimaadan doonayn

Mohamed mahad muhumed