MAANTA DAWLADNIMADII DULINKAA KU DEGAY IYO DUFAN RAAC WARKII DAA!!!!

#Dalka wada jirkiisiyo
#Isku duubnidiisaba
#Nin qabiil ka doortoow
#Danta Qaranku leeyahay
#Ninka dabada saaree
#Dibnaha wuxuu ka leeyahay
#Uurkiisu diidoow    
#Isha kii dabaayoow
#Wixii kuu dahsoonaa
#In kastood dad leedahay
#Dadku yay dareemine
#Diiradoodu qabatoo
#Dibaday ka muuqdaan
#Si kastoo nin dalab lihi
#Xarago u daro iyo
# Kala durug sanaantuye
# In kastoo dadweynuhu
#Hadba hoos u deyayaan
#Kii dabiibi laa iyo
#Dawo kii ka noqon laa
#Doog horoo dishootiyo
#Nabarada damqanayaba

 #Waxa kaaga sii daran
#Kolba dawladnimadii
#Dulinkaa ku degay iyo
#Dufan Raaca loo diray
#Sidii Ruux dabiiboo
#U damqada dadkiisoo
#Inay duul walaalo ah
#Degel qudha wadaagiyo
#Deris wada ahaadaan
#Jecel dawladnimadoo
#Daawadeey Hashoodii
#Daluuntay ku dalaq tidhi
#Diihaalkii soo maray
#Diric iyo Nin Geesiya
#Ama Danabadoodii
#Lagu duugay ciidiyo
#Ilawshiiya diiftii
#Tusi lahaa dariiqii
#Ma se daaranee garo
#Daliilkay ku xulan lahayd
#Damal la hadhsan dooniyo
#Mid kaloo gediisoo
#Gabaaraydu degan tahay
# Dulin loogu daw galiyo
#Hadh-dacaar inuu jiro
#Daalku kaaga duuline.
 
#Doc kastaba ka deyayoo
#Daacad bay u daleeyeen
#Duqa loo cumaamaday
#Ducay ugu yabooheen
#Inay Dalawadoodaa
#Wada Daajiyaanoo
#Daranyada u diidaan
#Markay Doorkan maanta
#Darareen Danbeedadu
#Inay Duulkan Deeqdoo
#Danbarkeeda wada dhamo
#Daacadoow ka deyayee
#Dadku si uma helin
#Duqda Caanaheedii.

#Kuwa Duhur dharaareed
#Daasada ku Maaloo
#Diifi Ay Raagtiyo
#Dalqa weynayaalbaa
#Ka Durduurtay Kaligood
#Miyaan Ruux Damiir loo
#U Damqada Dadkiisiyo
#Dalkan loo Heshiiyoo
#Sida duulkanoo kale
#Door moodin xumahoo
#Sama door-bidaa jirin
#Durbaankaa qabiilkee
#Dadku maanta daba-galay
#Midaan loogu daw gelin
#Danta qaranku daankiyo
#Dubaaqiisa jiiftiyo
#Damal hadhsadaa hadhin

#Waxa Daacadnimadii
#Ku darsoo dadnimadii
#Diley baan la duubnee
#Sowtan laysu Daba maray
#Danyartiyo Agoomuhu
#Duunyaday Lahaayeen
#Dantii guud maxaa hadhay
#Ama Daar la sheegoo
#Degelkani lahaan jiray
#Hada Daaradii Eeg
#Dadwaynuhu Lahaayeen
#Miyaa duug danbeeyaa
#Dooxii baa la marayaa
#Sowtaa loo dabeeyee
#Nin Qabiil Dugaashay
#Deyr weyn ku meersaday
#Ninka Maal dad leeyahay
#Iska soo dareersaday
#Sharci kaa dabaaloo
#Kaaga dhiciya duunyada
#Isna Laba dible u xidha
#Dib u Raaca doodana
#Hadaan looba doonayn
#Markaan kaligay dayday
#Waxaan Daal ka door-biday
#Kolkii loo kitaab deyay
#Waxaan looga Daba tegin
#Dalka Nimaan u doortaa
#Isna doorkan maantaa
#Haday Degel banaaniyo
#Ku danyare dhex jiifiyo
#Kuwa duug ah noqotaba
#dantii guud dhamaanteed
#Ugu Duugay Qalinoo
#Ninkaan Dabagalkiisii
#Diiradaydu Haysee
#Dadka uga digaayaa
#Iyaba wey ii danbaysaye
#Digreetaabo haystaa
#Dabadeed la hadal show

#Digreeta yahay gudaysee
#Xarfaha laysu daba dhigay
#Dadkaad wada damqaysaa
#Dalacsiisay qaar kale
#Midna didibso kow tidhi
#Marna Aas ku tidhi
#Gudi saartay Heer qaran
#Doodaadu badataye

#Maxaad daw u leedahay?

#Marna dawlad hoosiyo
#Shaqo maayir loo diray
#Iyo Daarad bixinteed
#Ma hadaad Daf soo tidhi
#Hada dawladnimadoo
#Kaa daahan maahee
#Danta qaranku leeyood
#U dadaabo xidhantiyo
#Daacadnimana maahee
#Dan kalaad ka damacdoo
#Duul urursanaadiyo
#Midnimaadan doonayn

Mohamed mahad muhumed

MAANTA DAWLADNIMADII DULINKAA KU DEGAY IYO DUFAN RAAC WARKII DAA!!!!

#Dalka wada jirkiisiyo
#Isku duubnidiisaba
#Nin qabiil ka doortoow
#Danta Qaranku leeyahay
#Ninka dabada saaree
#Dibnaha wuxuu ka leeyahay
#Uurkiisu diidoow    
#Isha kii dabaayoow
#Wixii kuu dahsoonaa
#In kastood dad leedahay
#Dadku yay dareemine
#Diiradoodu qabatoo
#Dibaday ka muuqdaan
#Si kastoo nin dalab lihi
#Xarago u daro iyo
# Kala durug sanaantuye
# In kastoo dadweynuhu
#Hadba hoos u deyayaan
#Kii dabiibi laa iyo
#Dawo kii ka noqon laa
#Doog horoo dishootiyo
#Nabarada damqanayaba

 #Waxa kaaga sii daran
#Kolba dawladnimadii
#Dulinkaa ku degay iyo
#Dufan Raaca loo diray
#Sidii Ruux dabiiboo
#U damqada dadkiisoo
#Inay duul walaalo ah
#Degel qudha wadaagiyo
#Deris wada ahaadaan
#Jecel dawladnimadoo
#Daawadeey Hashoodii
#Daluuntay ku dalaq tidhi
#Diihaalkii soo maray
#Diric iyo Nin Geesiya
#Ama Danabadoodii
#Lagu duugay ciidiyo
#Ilawshiiya diiftii
#Tusi lahaa dariiqii
#Ma se daaranee garo
#Daliilkay ku xulan lahayd
#Damal la hadhsan dooniyo
#Mid kaloo gediisoo
#Gabaaraydu degan tahay
# Dulin loogu daw galiyo
#Hadh-dacaar inuu jiro
#Daalku kaaga duuline.
 
#Doc kastaba ka deyayoo
#Daacad bay u daleeyeen
#Duqa loo cumaamaday
#Ducay ugu yabooheen
#Inay Dalawadoodaa
#Wada Daajiyaanoo
#Daranyada u diidaan
#Markay Doorkan maanta
#Darareen Danbeedadu
#Inay Duulkan Deeqdoo
#Danbarkeeda wada dhamo
#Daacadoow ka deyayee
#Dadku si uma helin
#Duqda Caanaheedii.

#Kuwa Duhur dharaareed
#Daasada ku Maaloo
#Diifi Ay Raagtiyo
#Dalqa weynayaalbaa
#Ka Durduurtay Kaligood
#Miyaan Ruux Damiir loo
#U Damqada Dadkiisiyo
#Dalkan loo Heshiiyoo
#Sida duulkanoo kale
#Door moodin xumahoo
#Sama door-bidaa jirin
#Durbaankaa qabiilkee
#Dadku maanta daba-galay
#Midaan loogu daw gelin
#Danta qaranku daankiyo
#Dubaaqiisa jiiftiyo
#Damal hadhsadaa hadhin

#Waxa Daacadnimadii
#Ku darsoo dadnimadii
#Diley baan la duubnee
#Sowtan laysu Daba maray
#Danyartiyo Agoomuhu
#Duunyaday Lahaayeen
#Dantii guud maxaa hadhay
#Ama Daar la sheegoo
#Degelkani lahaan jiray
#Hada Daaradii Eeg
#Dadwaynuhu Lahaayeen
#Miyaa duug danbeeyaa
#Dooxii baa la marayaa
#Sowtaa loo dabeeyee
#Nin Qabiil Dugaashay
#Deyr weyn ku meersaday
#Ninka Maal dad leeyahay
#Iska soo dareersaday
#Sharci kaa dabaaloo
#Kaaga dhiciya duunyada
#Isna Laba dible u xidha
#Dib u Raaca doodana
#Hadaan looba doonayn
#Markaan kaligay dayday
#Waxaan Daal ka door-biday
#Kolkii loo kitaab deyay
#Waxaan looga Daba tegin
#Dalka Nimaan u doortaa
#Isna doorkan maantaa
#Haday Degel banaaniyo
#Ku danyare dhex jiifiyo
#Kuwa duug ah noqotaba
#dantii guud dhamaanteed
#Ugu Duugay Qalinoo
#Ninkaan Dabagalkiisii
#Diiradaydu Haysee
#Dadka uga digaayaa
#Iyaba wey ii danbaysaye
#Digreetaabo haystaa
#Dabadeed la hadal show

#Digreeta yahay gudaysee
#Xarfaha laysu daba dhigay
#Dadkaad wada damqaysaa
#Dalacsiisay qaar kale
#Midna didibso kow tidhi
#Marna Aas ku tidhi
#Gudi saartay Heer qaran
#Doodaadu badataye

#Maxaad daw u leedahay?

#Marna dawlad hoosiyo
#Shaqo maayir loo diray
#Iyo Daarad bixinteed
#Ma hadaad Daf soo tidhi
#Hada dawladnimadoo
#Kaa daahan maahee
#Danta qaranku leeyood
#U dadaabo xidhantiyo
#Daacadnimana maahee
#Dan kalaad ka damacdoo
#Duul urursanaadiyo
#Midnimaadan doonayn

Mohamed mahad muhumed

DAREENKEED KU XULATAA DANTA GUUD NIN HAGI KARA?!!

DAREENKEED KU XULATAA DANTA GUUD NIN HAGI KARA?!!



Umadaha kala duwan ee aduunka guudkiisa ku kala nool Cadaan, Madaw, Carab, iyo Qoomiyado kala duwan oo isku dhafanba ha noqdeene.
Ama diimo kala duwan ha kala aaminsanaadeen, Af ama (Luqad) u gaar ah ha wadaagaan, ama luqado kala duwani baadi-sooc ha u noqdaane.

waxa jira Hadaf ama ujeedo guud oo midaysa taas oo ah lama taabtaan sida ilaalinta jiritaanka qaran-nimadooda, midnimadooda, kor u qaadida karaamada iyo sharafka dadkooda iyo dalkooda.

Sidoo kalana waxaan ka madhnayn ujeedooyinkooda xulashada cida ay ugu cumaamadayaan inuu noqdo ka Hogaaminaya Dalkooda iyo dadkooda.
 Umadkastaa waa kuwo iyagu xor u ah qaabka ay u noolaayaan hadii aanay jirin caqabad ka hortaagani oo ay u madax-banaan yihiin

 ku darsoo dadka somaaliyeedna waa ka mid umadahaa aynu ka hadlayno ee aduunka ku uuman.
Kuwaas oo aan ka mid nahay ama ku abtirsano isir ahaan.

Hadaba dadka somaaliyeed waxay lahaayeen dhaqan soo jireen ah oo aad u qoto dheer marka dib loo raad-raaco qaabka u noolaan jireen ama ay isu maamuli jireen, iyo
sidii ay u xulan jireen ama ugu cumaamadi jireen cida majaraha u qabanaysa intii isku Qabiil, jufo, Abtirsiin ama dani is bado,

Iyagoo qodobo iyo shuruudo adag oo ay ku soo xushaan lahaa qofka hogaaminaya.
Kuwaas oo cidii aan buuxin karin aanay hawaysan jirin noqoshada waxa loo yaqaanay Beel-daajiye.

maadaama ay dadka somaaliyeed yihiin kuwa qabiilo, iyo Ardaayo u kala noolaa.
Waxay noloshii qabaliga ahayd ay caqabad, dabar iyo (seeto) ku noqotay ka dib geedigii loogu guuray Nidaam dawladeed ama calan iyo Astaan u gaar ah oo la wada hadhsado loona siman yahay.

Iyadoo Qabyaalad, Eex, Musuq,Nin jeclaysi looga sabab dhigay Burburkii dawladii soomaaliyeed ee Sida qoraxda Qaarada Africa uga soo if-baxday.

Ilaa maantana ay Taagan tahay dhibaatada, turunturooyinka, iyo Caqabadaha Qabyaaladu leedahay.

Laguna guul daraystay sidii loo sixi lahaa qaladkii dhacay,
Casharka ugu weyn laga bartayna uu yahay inaan dadku ku midoobi karin Qabiil.

Indhahana laga qarsanayo iyadoo ay jiraan mabaadii kale oo dadku ku midoobi karo sida umadaha kale ee aduunka ku dhaqan ha noqoto Diin, Dhaqan, Shuuciyad, Wadaniyad, ama dawladnimo.
Balse aanay ku Hana-qaadi karin Qabiil iyo Qabiil loo kala Abtirsadaana wax isu keeni karin, Qarana lagu noqon.

Dadka somaaliyeed meel kasta ha joogaane weli waxay dabada hayaan ama u guuxaan markay tahay xulashada maamul ama hogaan ay yeeshaan meeshay doonaan ha ka soo jeedaan ama magacay doonaan ha u wehiliyo Erayga gundhiga lagu wareeray ah ee (LAND) oo aad moodo mid qolaba qolada kale kaga masayrtay.

Sida SOMALILAND, PUNTHLAND, JUBALAND, HEBLAAYOLAAND, waxay ka siman yihiin dhamaantood inaaanay hayn dhabihii lagu dooran lahaa Madaxweyne (Hogaamiye).

Waxay somaalidu ku maahmaahdaa.

DOQONTU WAY QUFACDAA MEEL LAGA RAACAYNA MA OGA

hadaba markaan biyo-dhaca ama dulucda u sii daadego
Dalka Somaliland waxaa ka jira Nidaamka Dimuqraadiga ee xisbiyada badan oo aad moodo mid lagu haftay ka dib markii lagu dhafay Cudurka Qabyaalada ee somali Aabaheed dilay iyadoo mid waliba tab iyo xeelba isugu geeyay siduu labadaas aan is qabanayn madaxweyne ugu noqon lahaa.

Dadka somaaliyeed waxay caan ku yihiin dhaqashada xoolaha taas oo geelu kaalinta koowaad kaga jiro iyadoo nin waliba geeliisa hido raaci jiray una soo xuli jiray Awr (Baarqab) kii uu geeliisa ku dari lahaa si uu u geeliisa wax uga dheefo, mararka qaarna ay dhici jirtay inaanu geeliisa ninku ku qoojin jirin isla markaana xiniinyaha ka saari jirey awrta geeliisa ku jirta.
mid kale (baarqab) oo nin kale geeliisa ku darsadayna weydiisan jiray inuu geela ugu daro.

Hadaba Qarankeenu ma Geelaa Baarqab awr-dhalyada wanaagsan loo raadin jirey ayuu ka liitaa?

Adigu se maxaad ku xulan doontaa ninka aad is leedahay qarankan wuu hogaamin karaa horumarna wuu gaadhsiin karaa?

Jawaabtu waa Amakaag iyo shaamareer.

Bal aynu dib u milicsano mid ka mid ah maansooyinka hodanka ah ee abwaan XASAN GANEY ee laydhaahdo (Duufaan).

 taas oo ku qotonta dulucda maqaalkan si aan kaabis iyo xujo ugaga dhigo geba-gabada Hadafkayga.

Haddii aynu hoomayno tusaale kale, waa tuducyada ku jira maansada Duufaan. Geela awrka waa loo xulaa oo laba qaalin oo isku da’ ah oo qurux iyo qoodhba ka siman ayaa mid geela lagu daraa oo baarqab laga dhigaa, midna la dhufaanaa oo Koran la rarto noqdaa, oo waayo? Sawtii hore loo yidhi Haweenka iyo geelaba waa la hida-raacaa. Hadaba abwaanku geel iyo adhi midna ina bari mayo wuxuuse ina hoga tusaaleynayaa in ninka xil loo dhiibayaa ee dad iyo dal dhan lagu aaminayo la shirabo oo aan garab-daar lagu bokhrin ee loo gabalo eego.

Wuxuu yidhi.


Laba midabka deer-cada

Laba doobta wada rida

Da’da toban gu’ wada jirey

Deymada an kala dhicin

Markay doorashada tahay

Hiddihiyo dirkoodaa

Midna geel ku dari kara

Midna looga daayaa

Marka dulucda sheekada

Hoos loogu daadego

Halo doog ku rimayaa

Markay qoodh u deyid iyo

Dillo sheeg u baahdeen

Hadda dawladnimadiyo

Danta guudna kaa mudan

Kumaa derejadaa geya?


W/Q. Mohamed Mahad Muhumed (mmm).

DAREENKEED KU XULATAA DANTA GUUD NIN HAGI KARA?!!

DAREENKEED KU XULATAA DANTA GUUD NIN HAGI KARA?!!



Umadaha kala duwan ee aduunka guudkiisa ku kala nool Cadaan, Madaw, Carab, iyo Qoomiyado kala duwan oo isku dhafanba ha noqdeene.
Ama diimo kala duwan ha kala aaminsanaadeen, Af ama (Luqad) u gaar ah ha wadaagaan, ama luqado kala duwani baadi-sooc ha u noqdaane.

waxa jira Hadaf ama ujeedo guud oo midaysa taas oo ah lama taabtaan sida ilaalinta jiritaanka qaran-nimadooda, midnimadooda, kor u qaadida karaamada iyo sharafka dadkooda iyo dalkooda.

Sidoo kalana waxaan ka madhnayn ujeedooyinkooda xulashada cida ay ugu cumaamadayaan inuu noqdo ka Hogaaminaya Dalkooda iyo dadkooda.
 Umadkastaa waa kuwo iyagu xor u ah qaabka ay u noolaayaan hadii aanay jirin caqabad ka hortaagani oo ay u madax-banaan yihiin

 ku darsoo dadka somaaliyeedna waa ka mid umadahaa aynu ka hadlayno ee aduunka ku uuman.
Kuwaas oo aan ka mid nahay ama ku abtirsano isir ahaan.

Hadaba dadka somaaliyeed waxay lahaayeen dhaqan soo jireen ah oo aad u qoto dheer marka dib loo raad-raaco qaabka u noolaan jireen ama ay isu maamuli jireen, iyo
sidii ay u xulan jireen ama ugu cumaamadi jireen cida majaraha u qabanaysa intii isku Qabiil, jufo, Abtirsiin ama dani is bado,

Iyagoo qodobo iyo shuruudo adag oo ay ku soo xushaan lahaa qofka hogaaminaya.
Kuwaas oo cidii aan buuxin karin aanay hawaysan jirin noqoshada waxa loo yaqaanay Beel-daajiye.

maadaama ay dadka somaaliyeed yihiin kuwa qabiilo, iyo Ardaayo u kala noolaa.
Waxay noloshii qabaliga ahayd ay caqabad, dabar iyo (seeto) ku noqotay ka dib geedigii loogu guuray Nidaam dawladeed ama calan iyo Astaan u gaar ah oo la wada hadhsado loona siman yahay.

Iyadoo Qabyaalad, Eex, Musuq,Nin jeclaysi looga sabab dhigay Burburkii dawladii soomaaliyeed ee Sida qoraxda Qaarada Africa uga soo if-baxday.

Ilaa maantana ay Taagan tahay dhibaatada, turunturooyinka, iyo Caqabadaha Qabyaaladu leedahay.

Laguna guul daraystay sidii loo sixi lahaa qaladkii dhacay,
Casharka ugu weyn laga bartayna uu yahay inaan dadku ku midoobi karin Qabiil.

Indhahana laga qarsanayo iyadoo ay jiraan mabaadii kale oo dadku ku midoobi karo sida umadaha kale ee aduunka ku dhaqan ha noqoto Diin, Dhaqan, Shuuciyad, Wadaniyad, ama dawladnimo.
Balse aanay ku Hana-qaadi karin Qabiil iyo Qabiil loo kala Abtirsadaana wax isu keeni karin, Qarana lagu noqon.

Dadka somaaliyeed meel kasta ha joogaane weli waxay dabada hayaan ama u guuxaan markay tahay xulashada maamul ama hogaan ay yeeshaan meeshay doonaan ha ka soo jeedaan ama magacay doonaan ha u wehiliyo Erayga gundhiga lagu wareeray ah ee (LAND) oo aad moodo mid qolaba qolada kale kaga masayrtay.

Sida SOMALILAND, PUNTHLAND, JUBALAND, HEBLAAYOLAAND, waxay ka siman yihiin dhamaantood inaaanay hayn dhabihii lagu dooran lahaa Madaxweyne (Hogaamiye).

Waxay somaalidu ku maahmaahdaa.

DOQONTU WAY QUFACDAA MEEL LAGA RAACAYNA MA OGA

hadaba markaan biyo-dhaca ama dulucda u sii daadego
Dalka Somaliland waxaa ka jira Nidaamka Dimuqraadiga ee xisbiyada badan oo aad moodo mid lagu haftay ka dib markii lagu dhafay Cudurka Qabyaalada ee somali Aabaheed dilay iyadoo mid waliba tab iyo xeelba isugu geeyay siduu labadaas aan is qabanayn madaxweyne ugu noqon lahaa.

Dadka somaaliyeed waxay caan ku yihiin dhaqashada xoolaha taas oo geelu kaalinta koowaad kaga jiro iyadoo nin waliba geeliisa hido raaci jiray una soo xuli jiray Awr (Baarqab) kii uu geeliisa ku dari lahaa si uu u geeliisa wax uga dheefo, mararka qaarna ay dhici jirtay inaanu geeliisa ninku ku qoojin jirin isla markaana xiniinyaha ka saari jirey awrta geeliisa ku jirta.
mid kale (baarqab) oo nin kale geeliisa ku darsadayna weydiisan jiray inuu geela ugu daro.

Hadaba Qarankeenu ma Geelaa Baarqab awr-dhalyada wanaagsan loo raadin jirey ayuu ka liitaa?

Adigu se maxaad ku xulan doontaa ninka aad is leedahay qarankan wuu hogaamin karaa horumarna wuu gaadhsiin karaa?

Jawaabtu waa Amakaag iyo shaamareer.

Bal aynu dib u milicsano mid ka mid ah maansooyinka hodanka ah ee abwaan XASAN GANEY ee laydhaahdo (Duufaan).

 taas oo ku qotonta dulucda maqaalkan si aan kaabis iyo xujo ugaga dhigo geba-gabada Hadafkayga.

Haddii aynu hoomayno tusaale kale, waa tuducyada ku jira maansada Duufaan. Geela awrka waa loo xulaa oo laba qaalin oo isku da’ ah oo qurux iyo qoodhba ka siman ayaa mid geela lagu daraa oo baarqab laga dhigaa, midna la dhufaanaa oo Koran la rarto noqdaa, oo waayo? Sawtii hore loo yidhi Haweenka iyo geelaba waa la hida-raacaa. Hadaba abwaanku geel iyo adhi midna ina bari mayo wuxuuse ina hoga tusaaleynayaa in ninka xil loo dhiibayaa ee dad iyo dal dhan lagu aaminayo la shirabo oo aan garab-daar lagu bokhrin ee loo gabalo eego.

Wuxuu yidhi.


Laba midabka deer-cada

Laba doobta wada rida

Da’da toban gu’ wada jirey

Deymada an kala dhicin

Markay doorashada tahay

Hiddihiyo dirkoodaa

Midna geel ku dari kara

Midna looga daayaa

Marka dulucda sheekada

Hoos loogu daadego

Halo doog ku rimayaa

Markay qoodh u deyid iyo

Dillo sheeg u baahdeen

Hadda dawladnimadiyo

Danta guudna kaa mudan

Kumaa derejadaa geya?


W/Q. Mohamed Mahad Muhumed (mmm).

MURAAYADII SIYAASIGA!!!!!

     MURAAYADII SIYAASIGA!!!!


Waan dareemayaa in aad wax badan iswaydiinayso markaad akhrido ama dhegahaagu maqlaan muraayadii siyaasiga badhkiina ay xasuusanayaan tolow ma tii siyaasi hebelbaa ama isla markiiba maskaxdaadu soo dhufanayso sawir ku keydsanaa sida xildhibaano muraayad aad u wayn qaata oo dadka kaga tilmaaman.

Balse markaan dulucda maqaalkan aan u daadego, waxa suurto gal ah inaad adiga laftaadu xidhan tahay ama aanay agtaada ka fogayn muraayada siyaasigu, cajiib oo tolow maxay ahayd waa yaabe,

Muraayada siyaasigu waa aragtida siyaasigu sida dhacanta geela loogu oodo ama la isu dulsaaro uu uu maskaxda dadka masaakiinta ugu dhoobo isaga hadba u sawiraya barwaaqo, badhaadhe, waa la doogiye yaan la dacaroon,laamiyo la dhisay, xafiisyo xadhiga laga jaray iyo suxaladaad iska leefi doontaan,
Sidoo kale muraayada siyaasigu waxay soo daysaa ama laga daawadaa filimo ku salaysan Xasad, Xiqdi, Qabyaalad, Eex, Nin jeclaysi, Iyo hadaynu nahay reer Hebel, qarinta boobka hantida umada,

Adiguna sacab iyo durbaan ayaad u tumaysaa sawirka ama humaaga xaqiiqada ka fog ee khayaaliga ku dhisan, bal hadabaa is-waydii ma tahay mid la dhacsan siyaasada xukuumada haatan talada dalka haysa, ama jidhidhicooda markuu maqlo heesaha qaar marka idaacada laga shido.

Sida heesta tidhaahda,

Dalkeena nimcaa fadhida
Dalkeena nimcaa fadhida

Ama se marka midawga somalia la soo hadal qaado ma la dhacdaa heesta idaacada habeen iyo maalinba laga daaro ee tidhaa.

Anagu xamar dooni mayno
Xumaana u gaysan mayno
Xilkii laba dawladood iyo
Xuduud baa naga dhexeeya
Ninkii xiisaynayoow
Xasuuq dambe yeeli mayno

Waa tahay waxbaa ka dhacay
Eesh-calaa laxan iyo midho
Isku duba dhacsan dheh.

Waxaa la yidhi.

ADHI SHUGUX-SHUGUX KAMA IL-BAXO

Iyadoo markaasna masuuliyiinta dawlada ugu sareysaa, intay saxaafada soo fadhiistaan la yidhaahdo wasiir Hebel ka jawaabay Hadal ka soo yeedhay Dawlada Tabarta Daran ee Somalia.

Isku soo wada duuboo ma ninka masuulka ah saxaafada uga jawaabay ninka VILA SOMALIA fadhiya waxaad u aragtaa.

NIN LIBAAX DAD-QAAD AH KAA RIDAY

La yaabse ma lihid waayo waa mid ka mid ah shaqadii ay qaban jirtay muraayada siyaasiga ee san-qaroorka ku sudhan.
Adigoo u guuxaya isla markaana meelaha lagu kulmo kaga sheekeeya ama kaga dooda.
Isla markaana ku faanaya lehna walaahi ninkaas hebel waa nin masuuliyadii uu shacbiga u hayay ka soo baxay mar haduu xamar u jawaabay ku darsoo waxaad la dhacday sida cajiibka ah ee jawaabta u soo dhigay
Wuxuu yidhi hebel.

SOMALILAND WAA DAL KA MADAX BANAAN DALKA SOMALIA ISLA MARKAANA XORIYADOODA DIB ULA SOO 1991KII ISLA LEH SHURUUDIHII SUNAHA DAWLAD-NIMO LOOGA BAAHNAA, SIDA CALAN U GAARA, CIIDAMO, XISBIYO QARAN, XUDUUD U GOONIYA, IYO GOLAYAAL QARAN,
WAXAAN LEEYAHAY NINKA ASKARIGA AFRIKAANKA AHI MUQDISHO KU ILAALIYO EE DHIIGU MADAXTOOYADA VILA SOMALIA UGU SOO GALO, ADEER TIISABA DARYEELAA TU KALE KU DARA.

Gooni isu taaga somaliland waa muqadas halka ka kalena ku doodayo midnimada somalia waa muqadas.
Amakaag iyo yaab, bal hadaba jawaabtaas hawada uu mariyay
Wax-qabadkay kuugu jirtaa iyo shaqadii loo igmaday masuulkaas.
Wax-qabad se laguma sheegi karo.

Alla ha sahlo amuuraha,

 goormaa bulshadani ka ilbaxaysaa sheeko baralayda aan caruurtu qaadan karin.?

Hadii aad tahay mid la dhacsan sawirada siyaasigu soo bandhigo adigoon kefad iyo miisaan isu saarin waxa wadanka ka jira.
Hadaad daawato ama dhegaysato Tvga qaranka ama Radio hargiesa waxay dhegahaagu maqlayaan Madaxwaynaha jsl ama wasiir hebel oo dhisme dhagax iyo dhoobo la isa saaray xadhiga ka jaray isla markaana sacabka laga daba tumayo markuu maqas af-weyn ku jaro xadhig yar oo aad u qurux badan kaas oo la mid ah kuwa hadiyadaha lagu xidho,
Hadana isla daqiiqado ka dib waxay ishaadu qabanaysaa ama dhegtaadu maqlaysaa weriye ku leh geesta kalana marwada madaxweynaha ayaa xadhiga ka jartay dhisme dib u habayn lagu sameeyay oo meel heblaayo lahayd oo ku yaal gobolka Awdal.
Ma is waydiisaa maxaa wax looga qaban waayay cadaalada, xatooyada xoolaha dadweynaha ama musuq-maasuq,Qabyaalada sida daadka inoo qaadatay iyo qabiilka xakamaha goostay, Dabaqadaha nolosha ee samaysmay.
Hadaba hadii waxaas qurux iyo wax-qabad dawladeed oo muhiima aad u aragto ogow,
Adiga laftaada gashan muraayadii siyaasiga ama adigu gasho ama ha laguu geliyee.
Waayo muraayada siyaasigu adeegsadaa waa mid degel lagu dar-leefay oo Abaartu indhaha kaa tuurayso markaad gashan tahay kaaga dhigtaa barwaaqo, Badhaadhe, iyo dhiibaraas aan weligeed ina soo marin.
Dhulkana waxay ka kaaga dhigaysaa mid wada cagaaran.

Bal hadaba dhuka iska dhig iska bixi muraayada siyaasiga oo weliba meel aan kuu dhawayn dhigo si aynu wax wada gorfayn waayo doodayda ninaad ka garawdo ayay ka hor-imanaysaa haday kuu dhawdahay waxaa ka dhex muuqan kara Humaagii khayaaliga ku salaysnaa ee ay caanka ku ahayd.
Sababtoo waa lagu programiyey in ay kuu soo gudbiso sawirkaas xaqiiqada ka fog.

Isbedelada aduunka ka dhaca waxaa giraanteeda maamula dad dhalinyaro ah, aqoon yahano, wadaniyada ku dheehan tahay .

Hadaba muxuu yahay saamaynta aad ku leedahay horumarka iyo aayaha dalkaaga
Ma tahay mid Togan mise waa mid Taban?.

Maxaa ka hor-taagan dhalinyarada inay ka tashadaan aayahooda iyo mustaqbalka uu dalkooda hooyo?
Si looga gudbo caqabadaha ay ina gayaysiiyeen Isku dhafka Qabiilka, Dimuqraadiyada, oo ah wan iyo waraabe xero la isugu geeyay, taas oo aan aduunka ka jirin.

Waxba hadalku yuu ila durkine waxaan ku soo duubay.

Allow yaa inoo diga markaan dacarta beerayney,
Allow yaa dabaadiga hariyo degelka noo caynsha,
Allow yaa dabkoo idil ku rida dowlad gacanteeda,
Allow yaa dagaallada ahliga dib uga waantooba,
Allow yaa mar kale daawada deris walaaloobay,
Allow yaa dalkoo nabadgelyaa diinta ku hoggaansha,
 Allow yaa dersiga muqadiska ah dib ugu soo laabta,
Allow yaa difaaciyo dalkaba dhidibadu u duuga,
Allow yaa daroogiyo qabiil inaga daaweeya,
Allow yaa direys ciiidan iyo dowlad mar u jeeda, Dib wax ugama sheegeen askeri daa’in abidkeeye,
 Ninkaanse dhiigga daadanaya damayqayn yeelkiisa,
Rabbi hibadu ugu deeqay bay dacar ku beereene,
Gubey kaga daydeen oo dulmi bay derejo moodeene, Afartaa qabiil nimuu dishoo dudaya haw sheegin,
Danta guud nimaan eeginoo doqona haw sheegin,
Dalka nimaan u dhalan kuma duxdee duulow haw sheegin, Dad-qal daawaynta neceb dulucda haw sheegin,
Nimaan diin lahayn iyo qabiil dirirsan haw sheegin,
 Murti nimaan da’deed gaarin iyo ducufo haw sheegin, Afar-jeeble deyn hore cunoo dabacsan haw sheegin, Digtatoor dan gooniya watoo durugsan haw sheegin,

Dambarkeeda nimaan maali jirin dowlad haw sheegin…

W/Q. Mohamed mahad muhumed (mmm).

MURAAYADII SIYAASIGA!!!!!

     MURAAYADII SIYAASIGA!!!!


Waan dareemayaa in aad wax badan iswaydiinayso markaad akhrido ama dhegahaagu maqlaan muraayadii siyaasiga badhkiina ay xasuusanayaan tolow ma tii siyaasi hebelbaa ama isla markiiba maskaxdaadu soo dhufanayso sawir ku keydsanaa sida xildhibaano muraayad aad u wayn qaata oo dadka kaga tilmaaman.

Balse markaan dulucda maqaalkan aan u daadego, waxa suurto gal ah inaad adiga laftaadu xidhan tahay ama aanay agtaada ka fogayn muraayada siyaasigu, cajiib oo tolow maxay ahayd waa yaabe,

Muraayada siyaasigu waa aragtida siyaasigu sida dhacanta geela loogu oodo ama la isu dulsaaro uu uu maskaxda dadka masaakiinta ugu dhoobo isaga hadba u sawiraya barwaaqo, badhaadhe, waa la doogiye yaan la dacaroon,laamiyo la dhisay, xafiisyo xadhiga laga jaray iyo suxaladaad iska leefi doontaan,
Sidoo kale muraayada siyaasigu waxay soo daysaa ama laga daawadaa filimo ku salaysan Xasad, Xiqdi, Qabyaalad, Eex, Nin jeclaysi, Iyo hadaynu nahay reer Hebel, qarinta boobka hantida umada,

Adiguna sacab iyo durbaan ayaad u tumaysaa sawirka ama humaaga xaqiiqada ka fog ee khayaaliga ku dhisan, bal hadabaa is-waydii ma tahay mid la dhacsan siyaasada xukuumada haatan talada dalka haysa, ama jidhidhicooda markuu maqlo heesaha qaar marka idaacada laga shido.

Sida heesta tidhaahda,

Dalkeena nimcaa fadhida
Dalkeena nimcaa fadhida

Ama se marka midawga somalia la soo hadal qaado ma la dhacdaa heesta idaacada habeen iyo maalinba laga daaro ee tidhaa.

Anagu xamar dooni mayno
Xumaana u gaysan mayno
Xilkii laba dawladood iyo
Xuduud baa naga dhexeeya
Ninkii xiisaynayoow
Xasuuq dambe yeeli mayno

Waa tahay waxbaa ka dhacay
Eesh-calaa laxan iyo midho
Isku duba dhacsan dheh.

Waxaa la yidhi.

ADHI SHUGUX-SHUGUX KAMA IL-BAXO

Iyadoo markaasna masuuliyiinta dawlada ugu sareysaa, intay saxaafada soo fadhiistaan la yidhaahdo wasiir Hebel ka jawaabay Hadal ka soo yeedhay Dawlada Tabarta Daran ee Somalia.

Isku soo wada duuboo ma ninka masuulka ah saxaafada uga jawaabay ninka VILA SOMALIA fadhiya waxaad u aragtaa.

NIN LIBAAX DAD-QAAD AH KAA RIDAY

La yaabse ma lihid waayo waa mid ka mid ah shaqadii ay qaban jirtay muraayada siyaasiga ee san-qaroorka ku sudhan.
Adigoo u guuxaya isla markaana meelaha lagu kulmo kaga sheekeeya ama kaga dooda.
Isla markaana ku faanaya lehna walaahi ninkaas hebel waa nin masuuliyadii uu shacbiga u hayay ka soo baxay mar haduu xamar u jawaabay ku darsoo waxaad la dhacday sida cajiibka ah ee jawaabta u soo dhigay
Wuxuu yidhi hebel.

SOMALILAND WAA DAL KA MADAX BANAAN DALKA SOMALIA ISLA MARKAANA XORIYADOODA DIB ULA SOO 1991KII ISLA LEH SHURUUDIHII SUNAHA DAWLAD-NIMO LOOGA BAAHNAA, SIDA CALAN U GAARA, CIIDAMO, XISBIYO QARAN, XUDUUD U GOONIYA, IYO GOLAYAAL QARAN,
WAXAAN LEEYAHAY NINKA ASKARIGA AFRIKAANKA AHI MUQDISHO KU ILAALIYO EE DHIIGU MADAXTOOYADA VILA SOMALIA UGU SOO GALO, ADEER TIISABA DARYEELAA TU KALE KU DARA.

Gooni isu taaga somaliland waa muqadas halka ka kalena ku doodayo midnimada somalia waa muqadas.
Amakaag iyo yaab, bal hadaba jawaabtaas hawada uu mariyay
Wax-qabadkay kuugu jirtaa iyo shaqadii loo igmaday masuulkaas.
Wax-qabad se laguma sheegi karo.

Alla ha sahlo amuuraha,

 goormaa bulshadani ka ilbaxaysaa sheeko baralayda aan caruurtu qaadan karin.?

Hadii aad tahay mid la dhacsan sawirada siyaasigu soo bandhigo adigoon kefad iyo miisaan isu saarin waxa wadanka ka jira.
Hadaad daawato ama dhegaysato Tvga qaranka ama Radio hargiesa waxay dhegahaagu maqlayaan Madaxwaynaha jsl ama wasiir hebel oo dhisme dhagax iyo dhoobo la isa saaray xadhiga ka jaray isla markaana sacabka laga daba tumayo markuu maqas af-weyn ku jaro xadhig yar oo aad u qurux badan kaas oo la mid ah kuwa hadiyadaha lagu xidho,
Hadana isla daqiiqado ka dib waxay ishaadu qabanaysaa ama dhegtaadu maqlaysaa weriye ku leh geesta kalana marwada madaxweynaha ayaa xadhiga ka jartay dhisme dib u habayn lagu sameeyay oo meel heblaayo lahayd oo ku yaal gobolka Awdal.
Ma is waydiisaa maxaa wax looga qaban waayay cadaalada, xatooyada xoolaha dadweynaha ama musuq-maasuq,Qabyaalada sida daadka inoo qaadatay iyo qabiilka xakamaha goostay, Dabaqadaha nolosha ee samaysmay.
Hadaba hadii waxaas qurux iyo wax-qabad dawladeed oo muhiima aad u aragto ogow,
Adiga laftaada gashan muraayadii siyaasiga ama adigu gasho ama ha laguu geliyee.
Waayo muraayada siyaasigu adeegsadaa waa mid degel lagu dar-leefay oo Abaartu indhaha kaa tuurayso markaad gashan tahay kaaga dhigtaa barwaaqo, Badhaadhe, iyo dhiibaraas aan weligeed ina soo marin.
Dhulkana waxay ka kaaga dhigaysaa mid wada cagaaran.

Bal hadaba dhuka iska dhig iska bixi muraayada siyaasiga oo weliba meel aan kuu dhawayn dhigo si aynu wax wada gorfayn waayo doodayda ninaad ka garawdo ayay ka hor-imanaysaa haday kuu dhawdahay waxaa ka dhex muuqan kara Humaagii khayaaliga ku salaysnaa ee ay caanka ku ahayd.
Sababtoo waa lagu programiyey in ay kuu soo gudbiso sawirkaas xaqiiqada ka fog.

Isbedelada aduunka ka dhaca waxaa giraanteeda maamula dad dhalinyaro ah, aqoon yahano, wadaniyada ku dheehan tahay .

Hadaba muxuu yahay saamaynta aad ku leedahay horumarka iyo aayaha dalkaaga
Ma tahay mid Togan mise waa mid Taban?.

Maxaa ka hor-taagan dhalinyarada inay ka tashadaan aayahooda iyo mustaqbalka uu dalkooda hooyo?
Si looga gudbo caqabadaha ay ina gayaysiiyeen Isku dhafka Qabiilka, Dimuqraadiyada, oo ah wan iyo waraabe xero la isugu geeyay, taas oo aan aduunka ka jirin.

Waxba hadalku yuu ila durkine waxaan ku soo duubay.

Allow yaa inoo diga markaan dacarta beerayney,
Allow yaa dabaadiga hariyo degelka noo caynsha,
Allow yaa dabkoo idil ku rida dowlad gacanteeda,
Allow yaa dagaallada ahliga dib uga waantooba,
Allow yaa mar kale daawada deris walaaloobay,
Allow yaa dalkoo nabadgelyaa diinta ku hoggaansha,
 Allow yaa dersiga muqadiska ah dib ugu soo laabta,
Allow yaa difaaciyo dalkaba dhidibadu u duuga,
Allow yaa daroogiyo qabiil inaga daaweeya,
Allow yaa direys ciiidan iyo dowlad mar u jeeda, Dib wax ugama sheegeen askeri daa’in abidkeeye,
 Ninkaanse dhiigga daadanaya damayqayn yeelkiisa,
Rabbi hibadu ugu deeqay bay dacar ku beereene,
Gubey kaga daydeen oo dulmi bay derejo moodeene, Afartaa qabiil nimuu dishoo dudaya haw sheegin,
Danta guud nimaan eeginoo doqona haw sheegin,
Dalka nimaan u dhalan kuma duxdee duulow haw sheegin, Dad-qal daawaynta neceb dulucda haw sheegin,
Nimaan diin lahayn iyo qabiil dirirsan haw sheegin,
 Murti nimaan da’deed gaarin iyo ducufo haw sheegin, Afar-jeeble deyn hore cunoo dabacsan haw sheegin, Digtatoor dan gooniya watoo durugsan haw sheegin,

Dambarkeeda nimaan maali jirin dowlad haw sheegin…

W/Q. Mohamed mahad muhumed (mmm).

DIB UGU LAABO MAANSADII DAALACAN ( Hadraawi)

          DIB UGU LAABO

MAANSADII DAALACAN!!

Abwaanka waxaa ama suugaan yahanka waxaa lagu tilmaamaa il-dheer garad ama (Guhaan).
Ka faalooda wacyiga markaas taagan, mid soo faadhumaysanaya, iyo mid soo socda odoroskiisaba ha noqotee suugaantu waa dhaxal-gal aan duugoobin taas oo loo soo qaato hadba wacdaraha aduunkee markaas taagan iyo mid hogo-tusaalayn loo soo qaataba.


Bal hadaba caawa aan dib cajalada xusuus qorka suugaanta boga kale idiinku rogee waxaan idiin hayaa maansadan, Daalacan iyo abwaan hadraawi wuxuu sida fiinta uga qayliyay wakhtigaas.
Hadaba maxaa ku jaban hadaan kefada iyo miisaanka isu saaro maansadan iyo wakhtiga aan ku suganahay mise afkiibaa juuqda gabay waxba yaan araartu ila dheeraane dadku waa kala fikir iyo rayi duwanaan karaaye ninba maaxdii haw dego.!!!!

Maansadani waa maansadii labaad ee
silsilladda Deelley ee uu Gaariye
Bilaabay.
wuxuu yidhi Hadraawina:


Ma da'furin ogaalkay
Xaska dabada maan gelin
derejada ilhaamkiyo
hibadii dalaysnayd
uma dhiibin duudduub
Weli Dalawadaydii
Doobigeedi may dhimin
Dibu-dhigasho mooyee
Wax is doorshey may dhicin
Afartaa xan durugtiyo
Danni jira wax sheeggii


rag hadduu dagaal galo
Danta guud xilkeediyo
U dareero fuullaan
Ashkir deeddan badiyaan
xakamaha la doontaa
Duullaanka kama hadho


gaarriyoow dugaalkiyo
Shaxda Delebka taallee
Daawashiyo cayaarba leh
Sirmaqabe ku diirsaday
Aniguna hog baan degey
Digba waa digteedee
Deelleydu waa laba


Afartaasi waa duud
Arrin wadata diirkeed
Dulmar gabaygu lee yahay


marka dooddu kulushahay
daldaloollo muuqdaan
Doogashada qabiilkiyo
Dacar iyo ladh soo kaco
Nabaradu dillaacaan
dadku kala qaloodaan
Marka dhidar ku daadego
Booraan dahsoonoo
Hilbo laga diqoodoo
Damac-beelay yaalliin
Dabadeedna uuskiyo
Duufkiyo xumaystii
debedda ula soo baxo
Dadku shaamareeraan
Neecaw delleganoo
Doorsoontay uriyaan
Waxan ahay dareenkii
Noqon jirey daruurtee
Sidii roobka di'i jirey
Dalka wada dhammayn jiray


Indhaweyto daaf iyo
Cudur daansha socodoo
Duulduulay baa jirey
Daacuunse maahee
Asal-tira-ma doorshuhu
Duraygay abuureen
Ma og tahay nin doorkiyo
Inta neceb dir soocee
Derejeysa qarankiyo
Durdurrada aqoontiyo
Qalinkiyo Dawaadiyo
Deelleyda curatiyo
Innagaa ka daba tegi
Durbaankay tuntumayaan
Dawankaynu sidannaa
sida danaba u baab'in
Dugsadaha qabiilkiyo
Dib-ka-naaxa shaac baxay
Diga-rogashadeennii
Iyo dawladnimadii
Dib inay u celiyaan
Qorshahayga kuma darin
Nin kastaa ha duudsiyo
Ama dala'si haw xado
Ama duurka haw xulo
Ama dabinno haw dhigo
ama duhur ha weeraro
Ama damac ha dhaafsado
Gobannimadu waa degel
Dayax iyo iftiin nool
Dumimeyso weligeed
Anigaa dabka u sida
Dal-jirkeedi baan ahay
ninka xagal-ka-daaciyo
Goldaloola iga hela
Isaga iyo digtoonkii
Anigiyo dagnaantay
Taariikhdu duuggeed
Diiwaanka qarankiyo
Wixii deyn cad ii qoran
Dirirtiyo rogaalkay


Dahabka iyo maartiyo
lacag aan Dur wadannoo
Laba daabac sidatiyo
Dalaga iyo beeraha
dacalada Shabeelliyo
webiyada dugsaniyiyo
Danbarsada labeentiyo
Dirirradu habaaskiyo
Dusha sare ka maydhaan
Daarahan casuustaleh
Kolba midab la doortiyo
Diibka lagu mariimee
Shanta Datsun yaalliin
Hanti aan dal dheer iyo
laga keenin dibadaa
Karti iyo dedaaliyo
dardar lagula soo bixin
Duullaanna loo gelin
Duco waalid soo hoyn
Carshigana ka soo degin
Deeqdaa la yaabka leh
Ninka weel darsanayee
digashada saboolkiyo
Ku darsaday badheedhaha
Miyaan eedi daba ool
Godobtiisu dedanaa


Bulshadeenu waa duul
Daacad iyo xishood badan
Dun xariira weeyaan
Cidna uma darraadaan
Dar Allay ku dhaqantaa
Dareen waw dhegweyn tahay
Ogow doqonse maahee
Qofka maamul dalabliyo
Dabbaal-joogto hoosiyo
Dibindaabyo ugu maqan
Degdeg uma tilmaamaan
Nabar kulama duulaan
Dib bay ugu muddaystaan
Dulmigiisu waw kayd


Afartaa dun quruxliyo
Diillimaha Biciidkiyo
Dildilaha farshaxankiyo
sida delebka ma dhigay
Mid kalaase ii dihin
weli dooddu ii furan


Maansadan dabayshiyo
Duufaan sidiisii
Dalandool u socotee
Dalladii qabiilkiyo
Xidhan waranki deyllaa
Laga furay daboolkii
lagu gado dukaamada
Miyaan xeer dabbaaliyo
Sharci laba-dibleeyiyo
Dar u qaybsan loo hayn
Toloow daaya yaa yidhi
Duumadan xanuunka leh
Kuwa luuqda daba dhigay
Denbi miyaanu qabanayn


Dulucdiyo ujeeddada
Runta aan u daadego
Ducda hadalku waa hee
Inta gaajo doob tahay
Derbi tahay laxaad weyn
Dufan-jecesha ururtiyo
Dibna-leeftatarantee
Doorka maanta soo baxay
Dabatadu sad roon tahay
waxa yaal daldalayaan
Danyartiyo saboolkuna
Diingaraaro jiifaan
Dadku kala sarreeyaan
In qabiilku dabar-go'
Ama dumo ha eegina
Cilmi diidayaa jira


Deegaanta noloshiyo
Darantiyo samaantana
Ninkii doonayoow taas
Daw loo maraa jira
Umad yahay daryeelkaa
isku duubnidaa iyo
Adigiyo dedaalkaa
Dawadaadu waa taas
Dhan hadday ka debecdana
Gabbalkaa dam weeyaan
Ma dardaaran baa hadhay
Deexashada tusaalaha
Ama talada deeqda ah
Miyaad dood ka leedahay


Geenyadaydi Daalacan
Dabar saari maayee
Dibso aan idhaahdoo
Dagagara ayaamee
Sulmakii darbane mee
Dalandaliska Naylaha
Doonnanteenan boqorka leh
Deelleyda baaqa ah
Darka laaska beeshiyo
Duunyadu isugu timi
Dalbashada wadaantiyo
Adaa doojinteediyo
Haya dawliskeedoo
Dulqulaalka xanankiyo
Dogobkiyo Huuddiyo
Waxa tahay Bir-daaqeen
Ardaydiisa dooddiyo
deeqsiiya hadalkee
Sangahaagi Doolaal
mar labaad ha dananee
majaraha u sii daa
Sheekadu ha durugtee
Dawi Maxamed Xaashoow
Aniguna ku dayashada
Haddaan dayro kaa dhigo
Anaa daawadii furay
Waa innoo dantaas guud
Deelka-xeel-la'aaneed
Carrab dalab-la'aaneed

DIB UGU LAABO MAANSADII DAALACAN ( Hadraawi)

          DIB UGU LAABO

MAANSADII DAALACAN!!

Abwaanka waxaa ama suugaan yahanka waxaa lagu tilmaamaa il-dheer garad ama (Guhaan).
Ka faalooda wacyiga markaas taagan, mid soo faadhumaysanaya, iyo mid soo socda odoroskiisaba ha noqotee suugaantu waa dhaxal-gal aan duugoobin taas oo loo soo qaato hadba wacdaraha aduunkee markaas taagan iyo mid hogo-tusaalayn loo soo qaataba.


Bal hadaba caawa aan dib cajalada xusuus qorka suugaanta boga kale idiinku rogee waxaan idiin hayaa maansadan, Daalacan iyo abwaan hadraawi wuxuu sida fiinta uga qayliyay wakhtigaas.
Hadaba maxaa ku jaban hadaan kefada iyo miisaanka isu saaro maansadan iyo wakhtiga aan ku suganahay mise afkiibaa juuqda gabay waxba yaan araartu ila dheeraane dadku waa kala fikir iyo rayi duwanaan karaaye ninba maaxdii haw dego.!!!!

Maansadani waa maansadii labaad ee
silsilladda Deelley ee uu Gaariye
Bilaabay.
wuxuu yidhi Hadraawina:


Ma da'furin ogaalkay
Xaska dabada maan gelin
derejada ilhaamkiyo
hibadii dalaysnayd
uma dhiibin duudduub
Weli Dalawadaydii
Doobigeedi may dhimin
Dibu-dhigasho mooyee
Wax is doorshey may dhicin
Afartaa xan durugtiyo
Danni jira wax sheeggii


rag hadduu dagaal galo
Danta guud xilkeediyo
U dareero fuullaan
Ashkir deeddan badiyaan
xakamaha la doontaa
Duullaanka kama hadho


gaarriyoow dugaalkiyo
Shaxda Delebka taallee
Daawashiyo cayaarba leh
Sirmaqabe ku diirsaday
Aniguna hog baan degey
Digba waa digteedee
Deelleydu waa laba


Afartaasi waa duud
Arrin wadata diirkeed
Dulmar gabaygu lee yahay


marka dooddu kulushahay
daldaloollo muuqdaan
Doogashada qabiilkiyo
Dacar iyo ladh soo kaco
Nabaradu dillaacaan
dadku kala qaloodaan
Marka dhidar ku daadego
Booraan dahsoonoo
Hilbo laga diqoodoo
Damac-beelay yaalliin
Dabadeedna uuskiyo
Duufkiyo xumaystii
debedda ula soo baxo
Dadku shaamareeraan
Neecaw delleganoo
Doorsoontay uriyaan
Waxan ahay dareenkii
Noqon jirey daruurtee
Sidii roobka di'i jirey
Dalka wada dhammayn jiray


Indhaweyto daaf iyo
Cudur daansha socodoo
Duulduulay baa jirey
Daacuunse maahee
Asal-tira-ma doorshuhu
Duraygay abuureen
Ma og tahay nin doorkiyo
Inta neceb dir soocee
Derejeysa qarankiyo
Durdurrada aqoontiyo
Qalinkiyo Dawaadiyo
Deelleyda curatiyo
Innagaa ka daba tegi
Durbaankay tuntumayaan
Dawankaynu sidannaa
sida danaba u baab'in
Dugsadaha qabiilkiyo
Dib-ka-naaxa shaac baxay
Diga-rogashadeennii
Iyo dawladnimadii
Dib inay u celiyaan
Qorshahayga kuma darin
Nin kastaa ha duudsiyo
Ama dala'si haw xado
Ama duurka haw xulo
Ama dabinno haw dhigo
ama duhur ha weeraro
Ama damac ha dhaafsado
Gobannimadu waa degel
Dayax iyo iftiin nool
Dumimeyso weligeed
Anigaa dabka u sida
Dal-jirkeedi baan ahay
ninka xagal-ka-daaciyo
Goldaloola iga hela
Isaga iyo digtoonkii
Anigiyo dagnaantay
Taariikhdu duuggeed
Diiwaanka qarankiyo
Wixii deyn cad ii qoran
Dirirtiyo rogaalkay


Dahabka iyo maartiyo
lacag aan Dur wadannoo
Laba daabac sidatiyo
Dalaga iyo beeraha
dacalada Shabeelliyo
webiyada dugsaniyiyo
Danbarsada labeentiyo
Dirirradu habaaskiyo
Dusha sare ka maydhaan
Daarahan casuustaleh
Kolba midab la doortiyo
Diibka lagu mariimee
Shanta Datsun yaalliin
Hanti aan dal dheer iyo
laga keenin dibadaa
Karti iyo dedaaliyo
dardar lagula soo bixin
Duullaanna loo gelin
Duco waalid soo hoyn
Carshigana ka soo degin
Deeqdaa la yaabka leh
Ninka weel darsanayee
digashada saboolkiyo
Ku darsaday badheedhaha
Miyaan eedi daba ool
Godobtiisu dedanaa


Bulshadeenu waa duul
Daacad iyo xishood badan
Dun xariira weeyaan
Cidna uma darraadaan
Dar Allay ku dhaqantaa
Dareen waw dhegweyn tahay
Ogow doqonse maahee
Qofka maamul dalabliyo
Dabbaal-joogto hoosiyo
Dibindaabyo ugu maqan
Degdeg uma tilmaamaan
Nabar kulama duulaan
Dib bay ugu muddaystaan
Dulmigiisu waw kayd


Afartaa dun quruxliyo
Diillimaha Biciidkiyo
Dildilaha farshaxankiyo
sida delebka ma dhigay
Mid kalaase ii dihin
weli dooddu ii furan


Maansadan dabayshiyo
Duufaan sidiisii
Dalandool u socotee
Dalladii qabiilkiyo
Xidhan waranki deyllaa
Laga furay daboolkii
lagu gado dukaamada
Miyaan xeer dabbaaliyo
Sharci laba-dibleeyiyo
Dar u qaybsan loo hayn
Toloow daaya yaa yidhi
Duumadan xanuunka leh
Kuwa luuqda daba dhigay
Denbi miyaanu qabanayn


Dulucdiyo ujeeddada
Runta aan u daadego
Ducda hadalku waa hee
Inta gaajo doob tahay
Derbi tahay laxaad weyn
Dufan-jecesha ururtiyo
Dibna-leeftatarantee
Doorka maanta soo baxay
Dabatadu sad roon tahay
waxa yaal daldalayaan
Danyartiyo saboolkuna
Diingaraaro jiifaan
Dadku kala sarreeyaan
In qabiilku dabar-go'
Ama dumo ha eegina
Cilmi diidayaa jira


Deegaanta noloshiyo
Darantiyo samaantana
Ninkii doonayoow taas
Daw loo maraa jira
Umad yahay daryeelkaa
isku duubnidaa iyo
Adigiyo dedaalkaa
Dawadaadu waa taas
Dhan hadday ka debecdana
Gabbalkaa dam weeyaan
Ma dardaaran baa hadhay
Deexashada tusaalaha
Ama talada deeqda ah
Miyaad dood ka leedahay


Geenyadaydi Daalacan
Dabar saari maayee
Dibso aan idhaahdoo
Dagagara ayaamee
Sulmakii darbane mee
Dalandaliska Naylaha
Doonnanteenan boqorka leh
Deelleyda baaqa ah
Darka laaska beeshiyo
Duunyadu isugu timi
Dalbashada wadaantiyo
Adaa doojinteediyo
Haya dawliskeedoo
Dulqulaalka xanankiyo
Dogobkiyo Huuddiyo
Waxa tahay Bir-daaqeen
Ardaydiisa dooddiyo
deeqsiiya hadalkee
Sangahaagi Doolaal
mar labaad ha dananee
majaraha u sii daa
Sheekadu ha durugtee
Dawi Maxamed Xaashoow
Aniguna ku dayashada
Haddaan dayro kaa dhigo
Anaa daawadii furay
Waa innoo dantaas guud
Deelka-xeel-la'aaneed
Carrab dalab-la'aaneed

MADAXWEYNE AAN DUNIDA KU TABA-BARNO SIDA UGU FUDUD EE LOOGA GUULEYSTO MUSUQA" Qalinkii Dr. Xussen Muxumed Maxamed

MADAXWEYNE: “AAN DUNIDA KU TABABARNO SIDA FUDUD EE LOOGA GUULAYSTO MUSUQA.”QALINKA:
DR. XUSEEN MUXUMED MAXAMED

Madaxweyne: “Aan Dunida Ku Tababarno Sida Fudud Ee Looga Guulaysto Musuqa.”Qalinka:Dr. Xuseen Muxumed Maxamed





Soomaalida badankeedu marka dhinac laga eego xaaraan culus uma taqaan boobka hanti la wada leeyahay, gaar ahaan ta dawladda. Waxaan is-leeyahay waxa u sabab ah dhaqankoodii hore oo aanay ku jirin xoolo la yidhaa ha la wada ilaashado dadkay ka dhexeeyaan e’; waxay se yaqaanneen xoolahaaga ilaasho. Waxaan sidaa u leeyahay had iyo jeer waxaad arkaysaa in inta badan bulshadu

inteeda u mudan gaar ahaan, ay madaxda dawladda ka codsanayaan in qof mushahar dawladeed qaata la geeyo meel wax laga lunsan karo, waxa kaloo aad arkaysaa iyaga oo hareeraha ka socda mid la wada og yahay in aanu beerrey reebayn oo xil qaran la doonaya.

Markii xilka-qaran la ii magacaabay ayaan u guuray guri fooq ah, waxaan u haystay in kirada guryaha Wasiirrada dawladdu bixiso, illeyn sidaaba ma aha e’ miisaaniyaddaba kuma jirto kiro guri, nasiib wanaagse waxaan shaqaysan jirey subaxa hore 5:30- 7:30. Waxan xasuustaa qof qaraabadayda ah oo inta uu gurigii cusbaa igu soo booqday igu yidhi waa in aad kaas oo kale ka dhisataa. Xumaantayda ma rabin qofkaasi isaga aragtidiisa, laakiin wuxuu is-lahaa taagga yaanay talo seegin. Markii xilka la iga qaadayna qaar baa lahaa waar bagaa la eryey is-na wax kama qabsan innagana wax inoogama qaban e’.

Had iyo jeer waxaad arkaysaa xafiisyada Wasiirrada oo la hor dhooban yahay, dadkaasi badidoodu waa shaxaad-tag, kama rabaan jeebka Wasiirka waxay se rabaan in lacag ama shidaal Wasaaraddaasi leedahay laga siiyo, waxaana u soo gudba xafiiska Wasiirka inta haybad iyo waji ay ku soo dhaafaan leh xog-haynta iyo askariga xafiisyada qaaarkood hor taagan. Arrintaasi waxay marar badan kelliftaa in Wasiirradu xafiisyadooda ka meeraystaan, halkaasna ay ka dhalato shaqo-xumo oo iyana ah qodob musuq-maasuqa ka mid ah. Madaxweyne Axmed Maxamuud laftiisa mar uu ahaa Wasiirka Maaliyadda ayaa maalin ii yeedhay waxaanu iga codsaday in aan wadnihiisa baadho. Markii aan u sheegay in uu wadnihiisu fiican yahayna, wuxu aniga iyo ninkii ii geeyey noo sheeegay in ay shakiga wadna-xanuunka ku abuurtay naxdinta subax walba joogtada ah ee ay sababto hor-fadhiga ay xafiiska u sii hor fadhiyaan dadka intii ugu mudnayd ee aad inankaaga curad siin lahayd oo markaa waxaan la tahli karin doonaya.

Dhinac kale markaana ka eego waxaan is-leeyahay in badan ayaa aamminsan in xilalka sare ee qaranku ay yihiin kuwo loo tago si hantida qaranka looga hodmo, dad badan oo bukaannada xidhiidhka ila leh ah ama dadka ehelkooda ah ee wadaa waxay igu yidhaahdaan shaqadaadan baa kaaga wanaagsan, waxaan dareemaa in ay igala xishoodeen iimaan la’aan baa ku haysee adoo shaqo xalaal ah oo kugu filan haysta maxaad u doonatay meel wax laga lunsanayo, dadka kale ee aan waxba hayn waaba loogu garaabayaaye. Dadka qaar waan isku dayaa in aan qanciyo, qaarna waxaan si gaaban u idhaa waa run. Fikradahaa qaldan ee aan kor ku soo sheegay waxay u baahan yihiin in bushadu dib isaga saxdo hadday rabto dawlad wanaagsan, waayo dawladdu dadka ayay ka timaaddaa.

Aan ku soo dhawaado ujeeddada maqaalkaygan oo ay igu dhalisay khudbaddii distuuriga ahayd ee Madaxweyne Siilaanyo u jeediyey labada Gole- qaran 11/01/2016. Mar uu ka hadlayey eedaynta mucaaradku ku eedeeyo dawladdiisa musuqa, wuxu yidhi:

“Mudanayaal iyo Marwooyin, musuq-maasuqa iyo maamul-xumidu waa musiibooyinka ugu waaweyn ee ragaadiya horumarka, himilooyinka, hannaanka- dawladnimo ee qaran higsanayo. Sidaa darteed, xukuumaddaydu waxay dagaal adag oo joogto ah kula jirtaa sidii dalka looga dabar-goyn lahaa musaqa iyo maamul-xumida. Qaar ka mid ah siyaasiyiinta mucaaridka, waxaan ka maqlaa, iyagoo maamulkayga ku eedaynaya arrimahaas. Waxaan aaminsanahay in hadaladdaasi yihiin dacaayado iyo deelqaaf cadaaladda ka durugsan, isla markaana aan xaqiiqo ku dhisnayn.”

Waa yahay, bal hadda aan dib inoogu yara celiyo khudbaddiisii ugu horraysay ee dastuuriga ahayd ee 2011kii. Wuxu yidhi, Madaxweynuhu:

“Mudanayaal iyo Marwooyin, waxan jecelahay in aan khudbaddayda maanta ku soo bandhigo muddadii gaabnayd ee aan xilka hayey caqabadihii xukuumaddaydu la kulantay, wixii u qabsoomay iyo waxyaabaha u qorshaysan in ay qabato sannadkan cusub ee 2011ka.

Duruufaha aanu dhaxalnay:

Hadaba, si aad u fahantaan arrimahan waxaan marka hore dul-mar kooban ku samaynayaa duruufaha adag ee maamulkayga la kawsaday:

Khasnad madhan oo ay dul hoganayaan deymo xad-dhaaf ah oo dhan 70 billyan oo shillinka Somaliland ah una dhiganta 12 million oo doollar. lacagtaas oo isugu jirtay:

· Afar bilood oo mushahar ah oo aanay shaqaaluhu qaadan,

· Kharash dowladeed sida: shidaal, dayac-tir, is-gaadhsiin, nal, biyo iwm oo aan la bixinin. Taas oo ay dheereyd lacagtii dalka u taallay Baanka Dhexe oo dhan in ku dhaw kow iyo toban bilyan oo shilin (Sl.Sh:10,916,443,202) iyo in ka badan laba milyan oo doollar ($2,002,864), oo la waayey. Duruufahaa adagi waxay shaqaalaha dhaxalsiiyeen in aanay shaqayn wax ka badan 3

saacadood maalintii. Waxa intaa dheeraa maamul-xumo, musuq-maasuq baahsan, kala-danbeyn la’aan ragaadisey habsami-u-socodka hawlaha Qaranka.

· Waxaanu dhaxalnay hantidii danta guud oo la xalaashaday. Haddaba si aannu wax uga qabanno maamul-xumadaa iyo musuq-maasuqaa baahsan, Hanti Dhawrka Qaranka waxaanu siinnay awood buuxda iyo madax-bannaani ay meel walba ku baadhi karaan. Sidaas oo kale waxaanu abuuray Guddida Maamul-wanaagga iyo la-dagaallanka musuq-maasuqa oo iyana aanu awood buuxda siinay.”

Haddaba musuqaa iyo maamul-xumadaa uu Madaxweynuhu ku sheegay in uu dhaxlay khudbaddiisii dastuuriga ahayd ee koowaad isla markaana uu tilmaamay sidii uu wax uga qaban doono, Madaxweynuhu dib uguma soo hadal- qaadin, waxa uga qabsoomay iyo waxaan uga qabsoominba, khudbadihiisii dastuuriga ahaa ee 2012kii, 2013kii, 2014kii iyo 2015kii. Khudbaddan 2016ka qudheeda waxa soo hadal-qaadkiisa kelliftey madax-xanuunka hadallada mucaaridka ee ku wajahan musuqa. Sidaa darteed kol haddii aan la inoo sheegin wixii laga qabtay iyo la-dagaallanka musuqa inta xabsi u gashay ama ku xil- wayday, waxay u ekaanaysaa in musuqu noqday shaydaan la naaray markay dawladda Kulmiye timidba, waaryaadha waa nimanka, waxaasaa buurud ah! Oo maxay ahayd dabayshaa caafimaad ee inna martay? Hadda shaqaalaha iyo madaxdooduba waa kuwii hore u joogay ee malaa’iig lama keenin, waxa la beddelay uun waa Agaasimayaaashii Guud iyo Wasiirradii oo badankoodu ka ilka kulul kuwii hore, marka laga reebo in faro-ku-tiris ah oo xalaal ah oo aan dhigoodba la heli karin oo qaarna weli joogaan qaarna ka tegeen.

Hawl yar-yari! Ma sidaas dhibta yar ayaa dagaal musuq-maasuq looga guulaystaa? Oo dagaalka musuqu sanqadh yaraa! Hadday run tahay in sidaa fudud dawladdu ugu guulaysatay aafadan caalamiga ah ee haysata dunida horumartay iyo ta higsanaysaba, waxay ila tahay in aynu dunida ‘siminaar’ u furno illeyn guulaha la tijaabiyey waa la wadaagaaye.

La soco qaybta labaad

MADAXWEYNE AAN DUNIDA KU TABA-BARNO SIDA UGU FUDUD EE LOOGA GUULEYSTO MUSUQA" Qalinkii Dr. Xussen Muxumed Maxamed

MADAXWEYNE: “AAN DUNIDA KU TABABARNO SIDA FUDUD EE LOOGA GUULAYSTO MUSUQA.”QALINKA:
DR. XUSEEN MUXUMED MAXAMED

Madaxweyne: “Aan Dunida Ku Tababarno Sida Fudud Ee Looga Guulaysto Musuqa.”Qalinka:Dr. Xuseen Muxumed Maxamed





Soomaalida badankeedu marka dhinac laga eego xaaraan culus uma taqaan boobka hanti la wada leeyahay, gaar ahaan ta dawladda. Waxaan is-leeyahay waxa u sabab ah dhaqankoodii hore oo aanay ku jirin xoolo la yidhaa ha la wada ilaashado dadkay ka dhexeeyaan e’; waxay se yaqaanneen xoolahaaga ilaasho. Waxaan sidaa u leeyahay had iyo jeer waxaad arkaysaa in inta badan bulshadu

inteeda u mudan gaar ahaan, ay madaxda dawladda ka codsanayaan in qof mushahar dawladeed qaata la geeyo meel wax laga lunsan karo, waxa kaloo aad arkaysaa iyaga oo hareeraha ka socda mid la wada og yahay in aanu beerrey reebayn oo xil qaran la doonaya.

Markii xilka-qaran la ii magacaabay ayaan u guuray guri fooq ah, waxaan u haystay in kirada guryaha Wasiirrada dawladdu bixiso, illeyn sidaaba ma aha e’ miisaaniyaddaba kuma jirto kiro guri, nasiib wanaagse waxaan shaqaysan jirey subaxa hore 5:30- 7:30. Waxan xasuustaa qof qaraabadayda ah oo inta uu gurigii cusbaa igu soo booqday igu yidhi waa in aad kaas oo kale ka dhisataa. Xumaantayda ma rabin qofkaasi isaga aragtidiisa, laakiin wuxuu is-lahaa taagga yaanay talo seegin. Markii xilka la iga qaadayna qaar baa lahaa waar bagaa la eryey is-na wax kama qabsan innagana wax inoogama qaban e’.

Had iyo jeer waxaad arkaysaa xafiisyada Wasiirrada oo la hor dhooban yahay, dadkaasi badidoodu waa shaxaad-tag, kama rabaan jeebka Wasiirka waxay se rabaan in lacag ama shidaal Wasaaraddaasi leedahay laga siiyo, waxaana u soo gudba xafiiska Wasiirka inta haybad iyo waji ay ku soo dhaafaan leh xog-haynta iyo askariga xafiisyada qaaarkood hor taagan. Arrintaasi waxay marar badan kelliftaa in Wasiirradu xafiisyadooda ka meeraystaan, halkaasna ay ka dhalato shaqo-xumo oo iyana ah qodob musuq-maasuqa ka mid ah. Madaxweyne Axmed Maxamuud laftiisa mar uu ahaa Wasiirka Maaliyadda ayaa maalin ii yeedhay waxaanu iga codsaday in aan wadnihiisa baadho. Markii aan u sheegay in uu wadnihiisu fiican yahayna, wuxu aniga iyo ninkii ii geeyey noo sheeegay in ay shakiga wadna-xanuunka ku abuurtay naxdinta subax walba joogtada ah ee ay sababto hor-fadhiga ay xafiiska u sii hor fadhiyaan dadka intii ugu mudnayd ee aad inankaaga curad siin lahayd oo markaa waxaan la tahli karin doonaya.

Dhinac kale markaana ka eego waxaan is-leeyahay in badan ayaa aamminsan in xilalka sare ee qaranku ay yihiin kuwo loo tago si hantida qaranka looga hodmo, dad badan oo bukaannada xidhiidhka ila leh ah ama dadka ehelkooda ah ee wadaa waxay igu yidhaahdaan shaqadaadan baa kaaga wanaagsan, waxaan dareemaa in ay igala xishoodeen iimaan la’aan baa ku haysee adoo shaqo xalaal ah oo kugu filan haysta maxaad u doonatay meel wax laga lunsanayo, dadka kale ee aan waxba hayn waaba loogu garaabayaaye. Dadka qaar waan isku dayaa in aan qanciyo, qaarna waxaan si gaaban u idhaa waa run. Fikradahaa qaldan ee aan kor ku soo sheegay waxay u baahan yihiin in bushadu dib isaga saxdo hadday rabto dawlad wanaagsan, waayo dawladdu dadka ayay ka timaaddaa.

Aan ku soo dhawaado ujeeddada maqaalkaygan oo ay igu dhalisay khudbaddii distuuriga ahayd ee Madaxweyne Siilaanyo u jeediyey labada Gole- qaran 11/01/2016. Mar uu ka hadlayey eedaynta mucaaradku ku eedeeyo dawladdiisa musuqa, wuxu yidhi:

“Mudanayaal iyo Marwooyin, musuq-maasuqa iyo maamul-xumidu waa musiibooyinka ugu waaweyn ee ragaadiya horumarka, himilooyinka, hannaanka- dawladnimo ee qaran higsanayo. Sidaa darteed, xukuumaddaydu waxay dagaal adag oo joogto ah kula jirtaa sidii dalka looga dabar-goyn lahaa musaqa iyo maamul-xumida. Qaar ka mid ah siyaasiyiinta mucaaridka, waxaan ka maqlaa, iyagoo maamulkayga ku eedaynaya arrimahaas. Waxaan aaminsanahay in hadaladdaasi yihiin dacaayado iyo deelqaaf cadaaladda ka durugsan, isla markaana aan xaqiiqo ku dhisnayn.”

Waa yahay, bal hadda aan dib inoogu yara celiyo khudbaddiisii ugu horraysay ee dastuuriga ahayd ee 2011kii. Wuxu yidhi, Madaxweynuhu:

“Mudanayaal iyo Marwooyin, waxan jecelahay in aan khudbaddayda maanta ku soo bandhigo muddadii gaabnayd ee aan xilka hayey caqabadihii xukuumaddaydu la kulantay, wixii u qabsoomay iyo waxyaabaha u qorshaysan in ay qabato sannadkan cusub ee 2011ka.

Duruufaha aanu dhaxalnay:

Hadaba, si aad u fahantaan arrimahan waxaan marka hore dul-mar kooban ku samaynayaa duruufaha adag ee maamulkayga la kawsaday:

Khasnad madhan oo ay dul hoganayaan deymo xad-dhaaf ah oo dhan 70 billyan oo shillinka Somaliland ah una dhiganta 12 million oo doollar. lacagtaas oo isugu jirtay:

· Afar bilood oo mushahar ah oo aanay shaqaaluhu qaadan,

· Kharash dowladeed sida: shidaal, dayac-tir, is-gaadhsiin, nal, biyo iwm oo aan la bixinin. Taas oo ay dheereyd lacagtii dalka u taallay Baanka Dhexe oo dhan in ku dhaw kow iyo toban bilyan oo shilin (Sl.Sh:10,916,443,202) iyo in ka badan laba milyan oo doollar ($2,002,864), oo la waayey. Duruufahaa adagi waxay shaqaalaha dhaxalsiiyeen in aanay shaqayn wax ka badan 3

saacadood maalintii. Waxa intaa dheeraa maamul-xumo, musuq-maasuq baahsan, kala-danbeyn la’aan ragaadisey habsami-u-socodka hawlaha Qaranka.

· Waxaanu dhaxalnay hantidii danta guud oo la xalaashaday. Haddaba si aannu wax uga qabanno maamul-xumadaa iyo musuq-maasuqaa baahsan, Hanti Dhawrka Qaranka waxaanu siinnay awood buuxda iyo madax-bannaani ay meel walba ku baadhi karaan. Sidaas oo kale waxaanu abuuray Guddida Maamul-wanaagga iyo la-dagaallanka musuq-maasuqa oo iyana aanu awood buuxda siinay.”

Haddaba musuqaa iyo maamul-xumadaa uu Madaxweynuhu ku sheegay in uu dhaxlay khudbaddiisii dastuuriga ahayd ee koowaad isla markaana uu tilmaamay sidii uu wax uga qaban doono, Madaxweynuhu dib uguma soo hadal- qaadin, waxa uga qabsoomay iyo waxaan uga qabsoominba, khudbadihiisii dastuuriga ahaa ee 2012kii, 2013kii, 2014kii iyo 2015kii. Khudbaddan 2016ka qudheeda waxa soo hadal-qaadkiisa kelliftey madax-xanuunka hadallada mucaaridka ee ku wajahan musuqa. Sidaa darteed kol haddii aan la inoo sheegin wixii laga qabtay iyo la-dagaallanka musuqa inta xabsi u gashay ama ku xil- wayday, waxay u ekaanaysaa in musuqu noqday shaydaan la naaray markay dawladda Kulmiye timidba, waaryaadha waa nimanka, waxaasaa buurud ah! Oo maxay ahayd dabayshaa caafimaad ee inna martay? Hadda shaqaalaha iyo madaxdooduba waa kuwii hore u joogay ee malaa’iig lama keenin, waxa la beddelay uun waa Agaasimayaaashii Guud iyo Wasiirradii oo badankoodu ka ilka kulul kuwii hore, marka laga reebo in faro-ku-tiris ah oo xalaal ah oo aan dhigoodba la heli karin oo qaarna weli joogaan qaarna ka tegeen.

Hawl yar-yari! Ma sidaas dhibta yar ayaa dagaal musuq-maasuq looga guulaystaa? Oo dagaalka musuqu sanqadh yaraa! Hadday run tahay in sidaa fudud dawladdu ugu guulaysatay aafadan caalamiga ah ee haysata dunida horumartay iyo ta higsanaysaba, waxay ila tahay in aynu dunida ‘siminaar’ u furno illeyn guulaha la tijaabiyey waa la wadaagaaye.

La soco qaybta labaad